برآورد مقادیر ارتفاع و دبی حداکثر رواناب با استفاده از روش شماره‌ی منحنی (CN) (مطالعه‌ی موردی: حوضه‌ی آبریز سراب دره‌شهر)

نویسندگان

  • مهدی مزبانی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده مقاله:

برآورد مقادیر معتبر ارتفاع و دبی حداکثر رواناب در مناطق خشک و نیمه‌خشک که فاقد داده­ها و یا داده­های کم است، اهمیت بسیاری در مدیریت سیل دارد. یکی از روش­­های برآورد مقدار ارتفاع رواناب، روش شماره­ی  منحنی (CN) مربوط به سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) است. در این پژوهش حوضه­ی آبریز سراب دره­شهر از نظر پتانسیل تولید رواناب و دبی حداکثر و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار گرفته است. برای برآورد ارتفاع رواناب و دبی حداکثر هر کدام از زیرحوضه­ها، از روش شماره­ی منحنی استفاده شده است. ابتدا لایه­ها و اطلاعات مورد نیاز شامل لایه­ی کاربری اراضی، گروه­های هیدرولوژیک خاک و حداکثر بارش 24 ساعته برای حوضه تهیه گردید؛ سپس مقادیرCN ، نفوذ (S)، ارتفاع رواناب (Q) و دبی حداکثر (Q max) برای کل حوضه و هرکدام از زیرحوضه­ها محاسبه گردید. در نهایت جهت شناخت پارامترهای مؤثر بر دبی حداکثر هر کدام از زیرحوضه­ها، از روش تحلیل عاملی براساس 19 پارامتر محاسبه به عمل آمد. نتایج نشان داد، از بین پارامترهای مورد استفاده در زیر­حوضه­ها، دو پارامتر فیزیوگرافی (مساحت و تراکم زهکشی) تأثیر بیشتری در پتانسیل سیل­خیزی حوضه­ی آبریز سراب دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد مقادیر ارتفاع رواناب و دبی حداکثر سیلاب با استفاده از تلفیق مدل‌های اتومات سلولی و SCS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لاویج‌رود)

حوضه آبخیز لاویج‌رود عمدتاً به دلیل وضعیت توپوگرافی و فیزیوگرافی، موقعیت اقلیمی، عدم رعایت مشخصات فنی در احداث راه و ابنیه فنی و تجاوز به حریم رودخانه، زمین‌شناسی و دیگر عوامل مؤثر در ایجاد رواناب، دارای پتانسیل تولید سیل در برخی از مواقع سال می-باشد. در این پژوهش کارایی مدل‌های اتومات سلولی و SCS به منزله روش‌های نوین و امکان تلفیق آن‌ها با برنامه‌های GIS برای شبیه-سازی خطر سیلاب و هیدروگراف جر...

متن کامل

برآورد شماره‌‌‌ی منحنی و ارتفاع رواناب در محیط Arc GIS با ابزار Arc CN-Runoff در ﺣﻮزه‌ی آﺑﺨﯿﺰ نازلوچای ارومیه

ﺗﺨﻤﻴﻦ توان ارﺗﻔﺎع رواﻧﺎب ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و پیش‌بینی سیل‌خیزی هر ﻣﻨﻄﻘﻪ دارد. سازمان حفاظت خاک آمریکا  روشی اراﺋﻪ داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای حوزه‌های بی‌آﻣﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ است. روش‌های مرسوم اندازه‌گیری رواناب بسیار پرهزینه و وقت‌گیر و مشکل است. این پژوهش ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‌ی توان سیل‌خیزی و ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻧﻘﺸﻪ‌ی ﺷﻤﺎره‌ی ﻣﻨﺤﻨﯽ حوزه‌ی آبخیز نازلوچای با روش سازمان حفاظت خاک آمریکا اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﻘﺸﻪ‌ی ﻛﺎرﺑﺮی زمین‌های ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑ...

متن کامل

کارایی روش شماره منحنی رواناب (CN- SCS ) در برآورد رواناب در حوزه آبخیز تهم چای، شمال غرب زنجان

The Soil Conservation Service Curve Number (SCS-CN) method is widely used for predicting direct runoff from rainfall events. The ratio of initial abstraction (λ=Ia/S) to maximum potential retention (S) was assumed in its original development to be equal to 0.2 (λ=Ia/S=0.2) in SCS-CN method. Application of the initial abstraction ratio equal to 0.2 out of the area where it has been developed may...

متن کامل

برآورد شماره‌ی منحنی و ارتفاع رواناب در محیط Arc-GIS (مطالعه‌ی موردی: شهرستان مشکین‌شهر)

سیل از جمله مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و کاربری اراضی در اکثر نقاط دنیاست که سالانه خسارات بسیار زیادی بر جوامع تحمیل می­کند. برای مدیریت و پیش­بینی سیل ­خیزی یک منطقه، تخمین پتانسیل ارتفاع رواناب نقش مهمی دارد؛ در این راستا سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) یکی از مؤثرترین روش­ ها را ارائه داده است که برای حوضه ­های فاقد آمار بسیار مناسب می­باشد. مطالعه­ ی حاضر نیز با هدف محاسبه و تحلیل پتانسی...

متن کامل

تلفیق روش GIUH و مدل‌های اصلاح‌شده SCS-CN پارامتر متغیر در برآورد رواناب روزانه حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز کشکان، استان لرستان)

در سال­های اخیر مدل هیدروگراف واحد لحظه­ای ژئومورفولوژی (GIUH) به منظور تخمین پاسخ حوضه آبریز به بارش مازاد مقبولیت گسترده­ای کسب کرده است. این مدل بر اساس انتگرال پیچشی حاصلضرب بارش مؤثر در مؤلفه‌های هیدروگراف واحد لحظه­ای (IUH) استوار است. در این پژوهش با استفاده از خصوصیات مورفومتری حوضه آبریز کشکان، شبیه­سازی بارش-رواناب در مقیاس روزانه توسط مدل تلفیقی GIUH و چهار روش­ شماره منحنی اصلاح‌شده...

متن کامل

مقایسه روش‌های امتداد منحنی سنجه دبی به منظور برآورد دبی‌های متناظر با اشل‌های حداکثر

Direct measurement of discharge in rivers is time-consuming and costly, and sometimes, impossible under flood conditions because of the high speed of water, its transitory nature, and the existence of different floaters along the water. Therefore, the discharge-stage relation, known as Discharge Rating Curve is used. Moreover, to design hydraulic constructions, the maximum flood discharge and i...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 5

صفحات  63- 81

تاریخ انتشار 2016-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023