برآورد تبخیر روزانه از تشت با استفاده از مدل‌های موجود سری زمانی

نویسندگان

  • بهناز ختار دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • رضا نوروز ولاشدی دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • صبا سقائی دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • علی‌اکبر سبزی‌پرور استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • فرناز ارشاد‌فتح دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • مجید صادقی‌فر استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی‌سینا
چکیده مقاله:

امروزه برنامه‌­ریزی صحیح برای استفاده بهینه از منابع آبی با هدف رسیدن به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است. آگاهی از مقدار دقیق تبخیر سطحی روزانه یکی از پارامترهای مهم برای برنامه­‌ریزی­‌های منابع آب، مدیریت آبیاری و تولیدات زراعی است. عدم کفایت تعداد ایستگاه‌­های تبخیرسنجی، ابهام در کیفیت داده‌ها و خلاءهای آماری موجود در مقاطع مختلف زمانی، پژوهشگران را به‌سمت مدل­‌های برآورد، سوق داده است. در این پژوهش، با به‌کارگیری مدل‌­های مبتنی بر سری زمانی به برآورد مقدار تبخیر روزانه تشت تبخیر در سه ایستگاه منتخب استان همدان اقدام شد. در این رابطه، صحت و دقت هر یک از مدل­‌ها با استفاده از معیارهای آکائیک AIC و SBC و شاخص میانگین انحراف نسبی (MPE) ارزیابی شد. بررسی نمودارهای داده‌های کلیه ایستگاه‌­ها نشان داد که سری زمانی داده­‌های تشت تبخیر در کلیه ایستگاه‌­ها دارای یک روند فصلی نیست و به‌همین دلیل تغییرات زمانی تبخیر از تشت، از مدل ARIMA پیروی می‌­کند. با توجه به معیارهای خطاسنجی برای ایستگاه تبخیرسنجی آق­‌کهریز مدل (ARIMA(1,1,1) ARIMA(2,0,1 و برای ایستگاه­‌های سد اکباتان و کوشک‌آباد، مدل ARIMA(2,0,1)l به‌عنوان ساختار بهینه قابل پیشنهاد است. آماره­‌های R2 و RMSE برای ایستگاه آق­‌کهریز به‌ترتیب برابر 0.93 و 2.44 میلی‌­متر در روز، در ایستگاه سد اکباتان 0.93 و 1.23 میلی‌­متر در روز و برای ایستگاه کوشک‌آباد برابر 0.92 و 1.03 میلی­‌متر در روز به‌دست آمد. طبق نتایج مدل منتخب، MPE ایستگاه‌های مورد پژوهش برای مدل منتخب بین 5.85 الی 6.29 درصد متغیر است که نشان‌دهنده بیش برآورد مدل­‌های منتخب نسبت به مقادیر اندازه­‌گیری است. مقدار انحراف استاندارد برای ایستگاه آق‌کهریز برابر 0.15 میلی­‌متر، برای ایستگاه سد اکباتان 0.14 میلی­‌متر و برای ایستگاه کوشک‌آباد برابر 0.13 میلی­‌متر به‌دست آمد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد تبخیر روزانه از تشت با استفاده از مدل های موجود سری زمانی

امروزه برنامه ­ریزی صحیح برای استفاده بهینه از منابع آبی با هدف رسیدن به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است. آگاهی از مقدار دقیق تبخیر سطحی روزانه یکی از پارامترهای مهم برای برنامه­ ریزی­ های منابع آب، مدیریت آبیاری و تولیدات زراعی است. عدم کفایت تعداد ایستگاه ­های تبخیرسنجی، ابهام در کیفیت داده ها و خلاءهای آماری موجود در مقاطع مختلف زمانی، پژوهشگران را به سمت مدل­ های برآورد، سوق داده اس...

متن کامل

برآورد تبخیر از تشت تبخیر ایستگاه سد تنظیمی دز با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی

بیشتر بارندگی مناطق خشک و نیمه خشک بصورت تبخیر به جو باز می گردد پس تخمین تبخیر دربرآورد میزان آب در چرخه آب مهم خواهد بود. تبخیر وابسته به پارامترهای مختلفی است و برای برآورد آن نیاز به متغیرهای اقلیمی متفاوتی است و اثر متقابل این متغیرها بسیار پیچیده است لذا در بررسی آن باید روشهای دقیقی را بکار گرفت. در این تحقیق برای برآورد تبخیر از تشت ایستگاه سد تنظیمی دز از روش شبکه عصبی مصنوعی استفاده ش...

متن کامل

ارزیابی کارایی مدل‌های سری زمانی در پیش‌بینی تبخیر از تشت در نمونه‌های اقلیمی استان هرمزگان

تبخیر یکی از مؤلفه‌های مهم و تاثیرگذار در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد و برآورد آن در اقلیم‌های مختلف، به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل اثرگذار جوی، از اهمیت ویژه‌ای در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، تعیین الگوی کشت و مدیریت صحیح مخازن آبی برخوردار است. یکی از روش‌های بررسی تغییرات تبخیر و پیش‌بینی آن، مدل‌های سری زمانی با نام عمومی مدل‌های ARIMA می‌...

متن کامل

مقایسه چند روش برآورد تبخیر روزانه از تشت- مطالعه موردی منطقه کرمان

In this research, based on the observed data of Class A pan evaporation and application of non-linear regression (NLR), artificial neural network (ANN), neuro-fuzzy (NF) as well as Stephens-Stewart (SS) methods daily evaporation of Kerman region was evaluated. In the cases of NLR, ANN and NF methods, the input variables were air temperature (T), air pressure, relative humidity (RH), solar radia...

متن کامل

برآورد مصرف روزانه آب تهران با استفاده از سری‌های زمانی

در سال‌های اخیر بررسی‌های گسترده‌ای بر روی مساله استفاده بهینه از منابع آب انجام شده است. یکی از موضوعات مورد بررسی در این زمینه تهیه مدل پیش‌بینی مصرف کوتاه مدت آب جهت مدیریت مناسب تقاضا می‌‌باشد. در این مقاله با توجه به تاثیرپذیری مصرف کوتاه ‌مدت آب از عوامل آب و هوایی و همچنین وجود الگوی مصرف مشابه در روزهای متوالی، دو مدل به روش سری‌های زمانی جهت پیش‌بینی کوتاه مدت مصرف آب شهری تهران تهیه ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  42- 51

تاریخ انتشار 2014-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023