بازیابی اسطورة رستخیز گیاهی در چکامة «مرحی غیلان» بدر شاکر السیاب
نویسنده
چکیده مقاله:
سوگباریهای دسته جمعی برزیگران در میانرودان و فینیقیه به یاد دوموزی و مرگ او در ذهن مردمان مشرقِ عربی چنان بازتابی داشته که ژرفای آن هنوز هم چنان که بایسته بوده واکاوی نگشته است؛ بررسی این اسطوره- آیین در ادبیات معاصر عربی و بهویژه در چکامة «مرحی غیلان» -که سیّاب آن را در سال 1957م به افتخار تولّد تنها پسرش یعنی «غیلان» سروده است- از آن رو ضرورت دارد که از یکسو مرور مصائب ایزد گیاهیِ قربانی در متن سروده برای هریک از افراد بشر دارای خاصیّت تسلی بخشی است و از دیگرسوی بازخوانی این کهناسطوره در ذهن انسان سرگشتة معاصر، گونهای ایمانباوری به حتمی بودن رستخیز را درپی دارد. هدف اصلی نگارنده در این نوشتار، بازیابی عناصر بنیادین شکلدهندة اسطورة جفت گیاهی در چکامة «مرحی غیلان» سیّاب بوده است و شیوهای که نگارنده برای تحقّق این هدف از آن بهره گرفته است شیوة نقد اسطورهشناختی میباشد. برآیند فرجامین جستار حاضر، نشان میدهد که سیّاب توانسته است در چکامة خویش، ژرفساخت و سازههای بنیادین متون کهن اسطورة رستخیز گیاهی شامل ایزد گیاهی قربانی، ایزد-بانوی گیاهی، جهان فرودین، درخت و پیوند خون و آب را در رویکردی منسجم، متناسب با شرایط خویش و در پیوند با وضعیت سرزمینش بازآفرینی نماید؛ وی همچنین در این چکامه از نماد مسیح مصلوب در قالب ترسیم خویش در جایگاه تمّوزِ شهیدشوندة اسطورة رستخیز بهره گرفته است.
منابع مشابه
غربتگزینی در شعر بدر شاکر السیاب
غربتگزینی یا اغتراب در معنای عام کلمه، پدیدهای است که سـابقهای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغههای زندگی بشری بوده است؛ زیرا چه بسیار افرادی که از اجتماعات انسانی گریزان بوده و یا از نحوهی عملکرد حاکمان خود، تنفر داشتهاند که در هر دو صورت زمینهی پیدایش این پدیده در میان افراد بشری فراهم گردیده است. سابقهی این امر نیز در معنای خاص، یعنی غربتگزینی ادبی که مدّ نظر این مقاله ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 29
صفحات 105- 127
تاریخ انتشار 2017-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023