بازنمایی مسائل اجتماعی جنگ ایران و عراق در نمایشنامه‌های ایرانی
نویسندگان
چکیده مقاله:
جنگ تحمیلی عراق و دفاع یکپارچۀ مردم ایران از سرزمین و اعتقاداتشان، از مهم‌ترین رخدادها در تاریخ معاصر ایران است که ابعاد اجتماعی پیچیده و چندوجهی دارد. یکی از بسترهای بازتاب‌دهندۀ روندِ تحول صورت‌بندی‌های گفتمانی این رخداد، متون نمایشی است. در این پژوهش که برپایۀ الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف انجام گرفته است، شخصیت‌های محوری نمایشنامه‌های وقت وصال (حسین جعفری)، چکّه؛ صدای دریا (محمدمهدی رسولی)، کانال کمیل (سیدحسین فدایی حسین) و 31/6/77 (علیرضا نادری)، با هدف دستیابی به مؤلفه‌های بنیادینِ گفتمانی و نحوۀ تعامل با وجوه اجتماعی مسئلۀ جنگ، تجزیه‌وتحلیل شدند. این نمایشنامه‌ها، در فاصلۀ زمانی سال‌های 1359 تا 1384 منتشر و توسط گروه‌های شاخص اجرا شده و همچنین منتخب جشنواره‌های معتبر داخلی بوده‌اند. یافته‌های این پژوهش، آشکارکنندۀ سه گفتمان محوری درزمینۀ نحوۀ بازنمایی رزمندگان و پیامدهای مربوط به آن است: گفتمان جنگ و ایدئولوژی انقلابی، گفتمان دفاع مقدس و گفتمان پسا/ضدجنگ. در بطن گفتمان نخست، تصویری خودتجویزگرانه از رزمندگان در تبیین رویکرد انقلاب اسلامی، تاریخ تشیّع و دفاع از سرزمین و همسو با گفتمان حاکم عرضه می‌شود. در مرحلۀ دوم و پس از تداوم و گسترشِ محدودۀ فرهنگی جنگ، این رویکرد، به گونه‌ای خودبیان‌گری معرفت‌شناختی و الوهی بدل می‌شود و جلوه‌های دینی و عرفانی در آن پررنگ‌تر می‌گردد، اما پس از پایان جنگ و بروز تغییرات وسیع اجتماعی، نگاهی انتقادی شکل می‌گیرد که در برزخ حفظ ارزش‌ها و یا مقابله با مصادره‌به‌مطلوب گفتمانِ دفاع مقدس معلق است و درنهایت جایش را به رویکردی نقادانه و پرسشگرانه می‌دهد که از طریق آنتروپی گفتمان حاکم، شکلی متفاوت را با دانشِ زمینه‌ای رویداد جنگ عرضه می‌کند.
منابع مشابه
بازنمایی بصری انسان در پوسترهای جنگ ایران و عراق
پژوهش حاضر به بررسی بازنمایی انسان در پوسترهای جنگ ایران و عراق می¬پردازد.در این پژوهش پوسترهای مربوط به جنگ ایران و عراق جمع¬آوری و دسته¬بندیشده و آن هایی که دارای سوژه ی انسانیبوده اند به عنوان نمونه های مطالعه انتخاب گردیده اند. سپس نحوه ی بازنماییاین سوژه های انسانی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر از منظر داده های تحقیق ترکیبی است؛ بدین معنا که ابتدا برای استخراج ویژگی ...
15 صفحه اولروایت جنگ ایران و عراق در رمان
در این نوشتار با استفاده از نظریات و روش تحلیل روایت، به بررسی چگونگی روایت جنگ ایران و عراق در سه رمان «عقرب روی پله‌های راه آهن اندیمشک» نوشته حسین مرتضائیان آبکنار، «سفر به گرای 270 درجه»، نوشته احمد دهقان و «نه آبی نه خاکی» نوشته علی مؤذنی پرداخته‌ایم. بر مبنای الگوی ارتباط روایی در ابتدا، ساختار و روساخت این سه داستان را به دست آوردیم و بر اساس روساختار و ساختار روایی هر سه داستان به تحلیل...
متن کاملانقلاب و جنگ ایران و عراق
تا قبل از انقلاب سال 1357 در ایران بیشتر انقلاب‌هایی که در کشورهای جهان سوم اتفاق می‌افتاد، متأثر از انقلاب کمونیستی روسیه 1917 بود؛ اما انقلاب ایران برخلاف انقلاب‌های قبل و بعد از انقلاب کمونیستی روسیه، به نام «اسلام» و با شعار «جدایی ناپذیری دین از سیاست» به وقوع پیوست، و همانند اکثر انقلاب‌های بزرگ جهان، انقلاب ایران نیز پس از پیروزی درگیر جنگ خارجی شد. لذا در این مقاله در پی پاسخ به این...
متن کاملنقش نفت در جنگ عراق علیه ایران
دولت عراق در 17 سپتامبر 1980(31 شهریور 1359)عهدنامه مرزی و حسن همجواری 1975 بین ایران و عراق را به طور یک‌جانبه لغو کرد و تجاوز خود را به خاک ایران آغاز نمود، اما تجزیه خوزستان و الحاق آن به عراق همانند سایر آرزوهای رهبران عراق هرگز تحقق نیافت.هدف این مقاله، بررسی نقش نفت در این تهاجم می‌باشد که با توجه به ارزش افزاینده آن مورد مطالعه قرار گرفته است.بطوری‌که استان خوزستان به علت دارابودن ذخایر ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 2
صفحات 55- 80
تاریخ انتشار 2020-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023