بازشناسی پدیده قنات از دریچه سازمان‌ها نمونه موردی: روستای بیابانک

نویسندگان

  • ملکی, مجید بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان سمنان
  • اصغرزاده, علی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
چکیده مقاله:

با هدف به جریان افتادن حیات در دل کویر که بخش اعظمی از خاک ایران را در برگرفته است، نیاز مبرم به آب از گذشته تا به حال احساس می‌شده است. آبی که همچون خون در طول سال‌ها به جان جوامع شهری-روستایی تزریق شده و در گذر زمان به شکوفایی همه جانبه این جوامع کمک شایانی کرده است. پیدایش پدیده‌ای همچون قنات به‌عنوان یک سازمان طبیعی در این راه بسیار حائز اهمیت می‌باشد. این پدیده علاوه بر آب‌رسانی به‌صورت مستقیم، به‌صورت غیر مستقیم بر ساختار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، معماری و شهرسازی جوامع نیز تأثیر گذاشته است، تأثیراتی بنیادین در جوامع شهری- روستایی که منجر به بروز بازخوردهایی در سطح خُرد جهان و کلان جهان شده است. در این تحقیق از طریق تعریف سازمان‌ و سازمان طبیعی به بازخوانی مجدد سیستم قنات پرداخته می‌شود. هدف اصلی پژوهش پیش روی، نگاه به پدیده قنات از منظری جدید و تعمیم آن در قالب یک سازمان(طبیعی) مدون و منسجم است. به این معنا که مشخص گردد نحوه عملکرد و ارتباط میان قنات و محیط اطراف، رابطه‌ای هوشمند، هماهنگ با طبیعت و در راستای پایدارسازی محیط است. بررسی‌های اولیه از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی آغاز می‌شود. سپس با اشاره‌ای کوتاه به روستای بیابانک واقع در استان سمنان به‌عنوان نمونه موردی، در رابطه با تأثیرات روابط برون سازمانی قنات بحث می‌شود. امید است با حمایت مسئولان ذیربط، نتایج حاصله به ارائه سیستم آبیاری نوینی بیانجامد که همساز با محیط پیرامون(بوم) بوده و با وجود خود تنظیم‌کننده بودن، تعادل طبیعت را بر هم نمی‌زند. در این مسیر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و کمی-کیفی برای انجام این پژوهش انتخاب شده‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازشناسی اثر معنا در جاودانگی مکان نمونه موردی: روستای هورامان تخت کردستان

در گفتارها و نوشته‌های گوناگون اندیشمندان عرصه‌ مطالعات سکونت‌گاه‌های جمعی، همواره از معنا به عنوان انگاره‌ای که در ایجاد محیط جمعی مطلوب، نقشی اساسی بر عهده دارد، نام برده شده است. پارامتری که تاکید آن بیشتر بر ویژگی‌های ذهنی فرد است تا کالبد و فرم ظاهری محیط؛ و در حقیقت کیفیت معنا در رابطه با محیط‌های جمعی، نمی‌تواند به صورت مستقل از عرصه ذهنی، خاطرات و فرهنگ ناظر، فرصت ظهور و بروز یابد. به ...

متن کامل

جایگاه گردشگری در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستای مصر، شهرستان خور و بیابانک)

امروزه گردشگری روستایی به عنوان راهبرد توسعه پایدار و احیای نواحی روستایی مورد تمرکز ویژه‌ای قرار گرفته است بهره مندی روستای مصر از پتانسیل‌های متنوع انسانی و طبیعی و به ویژه واقع شدن در منطقه کویر مرکزی ایران، موجب توجه روز افزون به توسعه گردشگری، به ویژه گردشگری طبیعی در این روستا شده است. هدف مقاله حاضر مطالعه نقش این گردشگری در توسعه پایدار روستای مصر مبتنی بر دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. جام...

متن کامل

بازشناسی ویژگی‌های منحصر به فرد ساخت سکونتگاه‌های روستایی دستکند ایران ( نمونه موردی: مجموعه میراث جهانی روستای میمند، شهربابک، استان کرمان)

شناخت سکونتگاه‌های دستکند به مثابه یک پدیده ویژه در معماری روستایی به عنوان پیش‌نیاز برای حفاظت از این میراث ضروریست. برای شناخت همه‌جانبه لازم است ابتدا به شناسایی مؤلفه‌هایی پرداخت که بر شکل‌گیری و تکامل این پدیده نقش داشته‌اند. معماری دستکند به عنوان گونه‌ای ناشناخته از معماری بومی است که ماهیت آن با آنچه در مورد واژه معماری در ذهن است، متفاوت می‌باشد. این معماری به دلیل عدم استفاده از مصالح...

متن کامل

بررسی توان تصاویر پهپادی دقیق در ارزیابی پدیده فرسودگی آسفالت (نمونه موردی: روستای الوار سفلی، حوالی شهر تبریز)

پدیده پیری و شیارشدگی آسفالت یکی از عوامل عمده­ی کاهش عمر مفید آن است. در دهه اخیر و با تصاویر دارای دقت مکانی بالا (کمتر از 10 سانتی­متر)، عملاً قابلیت کنترل کیفیت سطح جاده­ها به صورت کمی و با دقت بالا به‏دست آمده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیده­ی پیری و شیارشدگی ایجاد شده روی آسفالت و ارزیابی توان DSM مستخرج از تصاویر پهپادی در زمینه کنترل کیفیت آسفالت در روستای الو...

متن کامل

بهینه‌سازی فرایند حذف رسوب در خطوط آبرسانی (مطالعه موردی: قنات روستای اسفزار– شهرستان سربیشه

در این مطالعه به بررسی رسوبات کربنات کلسیم در قنات اسفزار در استان خراسان جنوبی پرداخته شد. مطالعات بر اساس کاهش سختی موقت آب در لوله‌های انتقال آب شرب در محدوده قنات انجام پذیرفت. با توجه به اینکه این قنات تنها منبع تأمین کننده آب شرب در سطح منطقه است لذا بررسی آن حائز اهمیت است. بر این اساس با افزایش pH آب توسط آهک اقدام به تشکیل رسوب در یک مخزن شد. ب...

متن کامل

قنات، دستاوردی از هُنر و دانش ایرانیان در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی: روستای سرونو، شهرستان کرمانشاه)

قنات یکی از دستاوردهای فرهنگی و تکنیکی ایرانیان برای آبرسانی در مناطق خشک و نیمه خشک است. از آنجا که کشور ایران در منطقه خشک جهانی واقع شده، در سال ­های اخیر خشکسالی­ های پی در پی را تجربه می­ کند، لذا توجه به این شیوه آبرسانی که از سویی با شرایط طبیعی، اجتماعی و فرهنگی ایران سازگاری دارد، و از طرفی جزو دانش بومی‌ این سرزمین محسوب می­شود، ضرورت دارد. از این رو هدف کلی این مطالعه کمی، تحلیل ع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 34  شماره 150

صفحات  71- 88

تاریخ انتشار 2015-09

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023