بازشناسی مؤلفه‌های «سکونتگاه» (مطالعه موردی: محله مجمر اصفهان)

نویسندگان

  • زمانی, بهادر استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
  • قلعه نویی, محمود دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
  • پیمانفر, سپیده دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
چکیده مقاله:

سیطره معماری مدرن در دهه‌های قبل و رشد فزاینده ابعاد شهرنشینی در طی دهه‌های اخیر موجب شده که شهر و شهرسازی معاصر با چالش‌های تازه‌ای در زمینه سکونت مواجه گردد و به‌منظور پاسخگویی به این نیاز رو به رشد، کمیت جایگزین کیفیت شده است. در این شرایط، «سکونت» که فقط تداومی ازفضا یا مکان نیست بلکه فعالیت اساسی و زیربنایی بشر است، به ساخت و ساز سوداگرانه به معنای بالابردن صرف بناها و همچنین به معیارهای فیزیکی همجواری در محلات تنزل یافته است. در حالی که یک مکان تنها درصورتی مصداق واقعی"سکونتگاه" است که بازتاب تجربه زندگی انسان در جهان و مأنوس شدن با هستی و هویت مکان باشد و هویت فردی و جمعی را شکل داده و تثبیت کند. از آنجا که هدف مقاله حاضر، بازشناسی مؤلفه‌های «سکونتگاه» می‌باشد و روش تحقیق در مرحله دوم، «تحلیل محتوای کمّی» می‌باشد‌‌، با استفاده از‌ ‌ «مشاهده اسنادی»، محتوای منابع و اسناد با سه رویکرد فلسفی، روانشناختی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و به تعیین و تعریف مؤلفه‌ها پرداخته شد. تعداد ارجاعات هر مؤلفه برگرفته از تحلیل محتوای کمّی مصاحبه‌ها، اساس ارزیابی نمونه موردی پژوهش –محله مجمر اصفهان- بوده است. نتایج نشان می‌دهد که: - از بین مؤلفه‌های نامبرده «وابستگی مکانی» بیشترین ارجاع را در مصاحبه با ساکنین دارد که نشان‌دهنده آن است که در بین مؤلفه‌های سکونتگاه، ساکنین محله مجمر به‌لحاظ کارکردی، زیبایی شناسانه و دسترسی به فضاهای خدماتی، آموزشی و درمانی از این محله رضایت دارند. «این ‌همانی» دومین مؤلفه پرتکرار بوده است و ازآنجا که این مؤلفه به تصورپذیری فضاها می‌پردازد، نشان‌دهنده آن است که ساکنین محله مجمر، تصویرذهنی روشنی از محله خود دارند. به‌طور کلی در محله مجمر به‌عنوان مصداق سکونتگاه وجوه « ذهنی- عینی» بیشترین نقش را ایفا می‌کنند و وجوه صرفاً «ذهنی» در درجات بعدی قرار دارند. - از آنجا که کمترین ارجاع به «هویت اجتماعی» که مؤلفه‌ای «ذهنی- عینی» می‌باشد تعلق دارد، نتیجه عنوان شده در سطر قبل به سطح «فردی» اختصاص دارد، اما در سطح «جمعی» مؤلفه‌های «ذهنی» کارایی بیشتری دارند. به‌طوری که تعاملات اجتماعی سومین مؤلفه پر تکرار در محله مجمر بوده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی(مطالعه موردی: پیرامون محله استخر عینک رشت)

پژوهش حاضر در محدودة استخر عینک شهر رشت انجام شده است. محله استخر عینک رشت در سمت جنوب غربی شهر رشت قرار گرفته و از  ویژگی­های بارز این محله، جذب افراد مهاجر از     قومیت­های مختلف، وجود زمین‌های با مالکیت بدون سند و سکونت افراد کم درآمد می­باشد و مجموع این عوامل سبب ایجاد مساکن غیررسمی و محروم از زیرساخت­های خدماتی نظیر: شبکه فاضلاب، آب آشامیدنی و ... گردیده است. در این مطالعه از مدل­های کمی م...

متن کامل

پهنه بندی فقر مسکن در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: محله چاهستانی ها شهر بندرعباس)

فقر مسکن در شهرهای جهان امروز، یکی از نمودهای بارز فقر شهری محسوب می‌شود و اصولاً هرگاه صحبت از فقر شهری به میان می‌آید ناخودآگاه محلات زاغه‌نشین، آلونک­های فقیران به ذهن متبادر می‌شود و درواقع اگر فقر شهری را معادل زاغه‌نشینی معرفی کنیم که فقدان مسکن استاندارد ویژگی بارز این‌گونه محلات محسوب می‌شود. در تحقیق حاضر یافتن پهنه‌های فقر مسکن با روش تحلیل شبکه (ANP) و یافتن الگوی توزیع فضایی فقر با ا...

متن کامل

بازشناسی عوامل کالبدی_فضایی مؤثر بر پیاده روی شهروندان در محله های شهری (مطالعه موردی: نوشهر)

مبحث پیاده­روی و تأمین محیط­های مناسب برای ترغیب و گسترش میزان پیاده­روی به عنوان یکی از راهبردهای اصلی ارتقای کیفیت محیط در شهرها تبدیل شده است. امری که در پی تأیید تأثیرات مثبت پیاده­روی بر سلامت شهروندان، کاهش ترافیک و آلودگی­ها و مراودات اجتماعی افراد در پژوهش­های مختلف، مداوماً رو به گسترش بوده است. با توجه به این که اهداف شهروندان از پیاده­روی با یکدیگر متفاوت می­باشد و در حالی که وجوه مخت...

متن کامل

تحلیل شکاف مؤلفههای مدیریت کیفیت فراگیر در مؤسسات خدمات درمانی در محیط فازی (مطالعه موردی: بیمارستان خورشید اصفهان)

Introduction: Many organizations, especially, service organizations, relative to their goals and mission, have a special view towards quality phenomena and its management and are turning to approaches such as TQM to help manage their business. This study examined the TQM indicators gap in Isfahan Khorshid hospital. As fuzzy set theory is better than the logical theory for estimating the linguis...

متن کامل

تأثیر روند عناصر اقلیمی در معماری و طراحی سکونتگاه های شهری مطالعه موردی : شهر اصفهان

شرایط آب و هوایی به موازات سایر عوامل محیطی از مهمترین عوامل مؤثر در شکل گیری و تکوین شهرها و تداوم حیات شهری به شمار می آید. در راستای این نگرش، هدف اصلی در این پژوهش، بررسی روند عناصر اقلیمی در شهر اصفهان و تأثیر آنها در طرح ریزی شهری می باشد. بدین منظور عناصر اقلیمی میانگین دما، دمای حداکثر، دمای حداقل، میانگین رطوبت نسبی، حداکثر رطوبت نسبی، حداقل رطوبت نسبی، بارش و سرعت باد در شهر اصفهان طی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 37  شماره 162

صفحات  131- 144

تاریخ انتشار 2018-09

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023