بازسازی تاب‌آور از دیدگاه طراحی شهری، پس از زلزله 1382 بم

چکیده در پی زمین ­­لرزه سال 1382 شهر بم، برنامه بازسازی این شهر براساس"منشور توسعه پایدار" در راستای نیل به اهداف سه گانه هویت، مشارکت و پایداری بم تدوین شد. اما به نظر می­رسد، برنامه مزبور در مرحله اجرا، به موفقیت اندکی دست یافته است. مقاله حاضر تاثیر هویت شهری و پایداری را در افزایش تاب­آوری بازسازی پس از زلزله، با توجه به کمبود فضاهای ایمن چندعملکردی، فقدان نفوذپذیری و دسترسی­های مناسب همه­­شمول در بافت شهر، همچنین ناخوانایی برخی نشانه­های شهری و وجود اغتشاش در مناظر عینی و ذهنی شهروندان در بم مورد بررسی قرار می­دهد. در راستای دستیابی به هدف شناخت عوامل و فرایندهای تاثیرگذار بر تاب آوری بازسازی بم از دیدگاه طراحی شهری، روش تحقیق، مبتنی بر استفاده از رویکردهای کیفی و روش تحلیل محتوا بوده و از ابزارهای مصاحبه­ عمیق، مشاهده میدانی و بررسی اسناد استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می­دهد که توجه به برخی مختصات طراحی پایدار شهری مانند هویت شهری، خوانایی و نشانه­های شهری و همچنین توسعه فضاهای چند منظوره ایمن در برابر زمین­ لرزه­های آتی در درون بافت مسکونی علاوه ­بر تقلیل آسیب پذیری و مقاوم­سازی کالبدی جداره­ها، می­توانند به بازسازی تاب ­آور از دیدگاه طراحی شهری بم کمک نمایند.