بازخوانی و تحلیل ابیات دشوار قصیدهای با التزام «صبح» از خاقانی شروانی
نویسندگان
چکیده مقاله:
خاقانی شروانی بهسبب داشتن ویژگیهای منحصربهفرد، شیوهای نو و غریب در ادب پارسی پدید آورده است. بهرهگیری بسیار از ظرفیتهای زبانی و ادبی، آگاهی از انواع علوم زمانة خود و کاربرد هنرمندانة آنها در شعر، توصیفات دقیق و گونههای تازه در صور خیال و ایجاد پیوندها و تناسبات لفظی و معنوی ظریف ازجملة این ویژگیهاست؛ البته این ویژگیهای خاص بر پیچیدگی اشعار او نیز افزوده است. به همین سبب برای نمایانشدن همة نکتههای پنهان و زیباییهای ادبی و فنی شعر او، خواننده باید دقت و کوشش بسیار داشته باشد. از همین روست که تاکنون شروح متعددی بر دیوان خاقانی نوشته شده است. با وجود این، هنوز گره بسیاری از مشکلات شعر او ناگشوده مانده است. یکی از قصاید دیوان خاقانی که اتفاقاً ابیات دیریاب و دشواری نیز دارد، قصیدهای است که خاقانی آن را در مدح خاقان اکبر منوچهر شروانشاه و بستن سد باقلانی و با التزام «صبح» در هر بیت سروده است. در این پژوهش، ضمن مطالعه و نقد همة شروح پیشین، کوشیدهایم تا با بررسی و تحلیل نُه بیت دشوار از این قصیده ـ که به عقیدة نگارندگان به تأمل بیشتری نیاز داشته است ـ گام دیگری برای رفع پیچیدگیهای شعری و ایضاح سخن خاقانی برداریم.
منابع مشابه
شرح، تحلیل و تصحیح چند بیت دشوار از خاقانی شروانی
شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن میسازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سالهای انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرقشناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...
متن کاملشرح، تحلیل و تصحیح چند بیت دشوار از خاقانی شروانی
شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن می سازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سال های انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرق شناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...
متن کاملنقد و تکملهای بر مباحث تاریخی مطرحشده پیرامون زندگی و شخصیّت خاقانی شروانی در ارمغان صبح
چکیده ارمغان صبح از گزیدههای دانشگاهی مفید و موفّق روزگار ما در زمینۀ متون نظم است. مؤلّف ارجمند این اثر تلاش کرده است نمونههایی از آثار خاقانی شروانی، اعمّ از قصیده و دیگر قالبهای شعری، را بهشیوهای بسامان و با دقّت علمی همراه با شرح نکات و ظرایف آنها بهدانشجویان زبان و ادبیّات فارسی و دیگر علاقهمندان بهمتون فارسی عرضه کند. تلاش مؤلّف، بهویژه در زمینۀ شرح و توضیح ابیاتْ موفّق و عاری از لغزش...
متن کاملمنشآت عربی خاقانی شروانی
خاقانی سخنور بزرگ قرن ششم هجری در دو زبان فارسی دری و عربی سرآمد روزگار خویش بوده و آثار ارجمندی در نظم و نثر، به این دو زبان از خود به یادگار گذاشته است. بااینهمه، تاکنون جز چند قصیدة عربی و چند قطعه نثر کوتاه به این زبان که در دیوان شاعر و احیاناً منشآت فارسی او آمده است، نمونة دیگری از آثار عربی وی در دست نیست. ما در اینجا برای نخستینبار دو نامة عربی برجایمانده از او را براساس نسخههایی که...
متن کاملتحلیل ابیاتی از دیوان خاقانی شروانی همراه با نقد شروح پیشین
خاقانی شروانی یکی از بزرگترین و خاصترین شاعران فارسیزبان است. پیچدگی و چندلایگی اشعار این شاعر یکی از وجوه ممتاز و خاصبودن شعر اوست. گواه دشواری اشعار او، وجود انواع شروح متقدم چون شادیآبادی و شروح متأخر معروف است. دریافت اشعار خاقانی به توغّل در انواع علوم قدیمی مثل نجوم، طب، تاریخ و اساطیر، قرآن و حدیث، فنون بلاغت و جامعهشناسی اثر نیاز دارد که بیتوجهی به آنها مخاطبانش را به بیراهه می...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 1
صفحات 129- 147
تاریخ انتشار 2020-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023