بازخوانی روایت راوندی از تاریخ آل سلجوق بر اساس طرح سراسربین فوکو
نویسندگان
چکیده مقاله:
متنها محصول اجبارهای اجتماعی و زبانیاَند، به همین دلیل قواعد بازی را باید در کارکردهای نهادی یافت که تولیدکنندة گفتمان است.بازخوانی روایت راوندی از تاریخ آل سلجوق با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان نشان میدهد که متن تولیدشده در اواخر امپراطوری سلجوقی، بازتاب مجموعهای از گفتمانهای حاکم در سراسر عصر سلجوقی است. مناسبات قدرت و مشروعیّت که شاخصة گفتمان سلجوقی است، به عنوان یک اصل تعمیمیافته در این متن انعکاس دارد و جنبههای معیّنی از هویّت اجتماعی را بازتولید میکند. هر یک از گفتمانهای دینی معطوف به قدرت، گفتمان مخالف و یا گریز از مرکز و گفتمان علمی معطوف به سیاست، در صورتبندی گفتمانی عصر سلجوقی از عناصر گفتمانهای دیگر کمک میگیرد و آنها را به شبکة معانی خود پیوند میزند. نهادهای اجتماعی عصر سلجوقی، حاوی تشکّلهای گفتمانی ایدئولوژیکی است که از طریق نظارت سراسربین، با گروههای مختلف موجود در نهاد قدرت ارتباط مییابد.
منابع مشابه
ارزیابی تأثیر معماری سراسربین بر نظریه قدرت فوکو
میشل فوکو در کتاب مراقبت و تنبیه: تولد زندان نظریه جدیدی درباره قدرت و اِعمال آن بر افراد یک جامعه ارائه میکند که مبتنی بر ایده معماری زندان سراسربین است که جرمی بنتام فیلسوف حقوق قرن هیجدهم آن را ابداع کرد. طرح این بنا مشتمل بر ساختمانی حلقوی در پیرامون و برجی در مرکز بود. مراقبانی که در برج قرار میگرفتند میتوانستند تمام اعمال و رفتار زندانیان را رصد، نظارت و مراقبت کنند. فوکو معتقد است که ا...
متن کاملتاریخ اکنون میشل فوکو و تأملاتی فلسفی درباب تاریخ
هر تحقیق تاریخی، چه در حوزۀ جامعهشناسی تاریخی و چه در دیگر عرصههای علوم انسانی، ناگزیر است که به برخی پرسشها و مفروضاتی بیندیشد که پنداشتهای فلسفی و روششناختی اثر را شکل میدهند. پیشفرضهایی که براساس آنها، روایت تاریخی ارائه و تحلیل میشود. ازجمله افرادی که بخش عمدهای از آثارش را بهصورت تحقیقاتی تاریخی عرضه کرد، میشل فوکو متفکر و فیلسوف فرانسوی است. مقالۀ حاضر شامل نکات مختصری است درب...
متن کاملبازخوانی قرائتهای مختلف از قطعنامه 598؛ از روایت تا حقیقت
نظر به اینکه تحلیل و تفسیرهای صاحبنظران، ارزیابی آنها از روند تحولات تاریخ را بیان میسازد و همچنین ادبیات تولیدشده در این زمینه در شکلگیری اذهان و باورهای جامعه، نقش و تأثیر بسزایی دارد؛ پرداختن به روایتهای پژوهشگران از تاریخ معاصر مخصوصاً جنگ تحمیلی حائز اهمیت است؛ البته از سوی دیگر نیز باید توجه داشت که ماهیت پیچیده و لایههای پنهان تحولات جنگ بهویژه پذیرش قطعنام...
متن کاملبازخوانی وقایع تراژیک تاریخ بیهقی بر اساس ویژگیهای تئاتر ارسطویی و برشتی
متون کلاسیک ادب پارسی برخوردار از غنای داستانی فراوانی است. در آثار بعضی از نگارندگانِ این متونِ نظم و نثر، فراتر از داستانگویی صرف، نوعی روایت دراماتیک به چشم میخورد. با این حال با توجه به نبود نمایش در سدههای آغازینِ شعرِ پارسی در ایران، این آثار ظاهر نمایشی ندارند و صرفاً برای خواندن نوشته شدهاند. بعد از ورود نمایش از غرب به ایران در قرون متأخر، باز هم کمتر نمایشنامهنویسان به سراغ گنجینۀ غنی...
متن کاملروایت شناسی تاریخ بیهقیبررسی ساز و کار روایت «حکایت بوبکر حصیری» بر اساس نظریه ژنت
از دیدگاه ساختارگرایی، مطالعۀ نظاممند ساختار و فرم آثار ادبی منجر به کشف شیوههای تولید معنا در متون ادبی میشود و صورت متن ادبی مانند بستری است که معنا در آن شکل میگیرد؛ از این منظر برای تحلیل و بررسی تاریخ اندیشه و نظامهای حاکم فکری بر متون ادبی، در درجه اوّل باید به مطالعه و تحلیل صورت ( فرم ) این متون پرداخت؛ از آنجا که یکی از شاخههای اصلی ساختارگرایی، علم روایتشناسی است در مطالعات تار...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 70
صفحات 7- 27
تاریخ انتشار 2017-02-19
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023