بازتاب ناسپاسی وکفران نعمت در تمثیل های عرفانی
نویسندگان
چکیده مقاله:
تمثیل یکی از مهمترین آرایههای بیانی و شیوه استدلال هنری و ذوقی است که هدف آن انتقال بهتر معنا و مفهوم به مخاطب است. تعریف ادبا دربارۀ تمثیل تا حدودی با هم متفاوت است؛ گروهی آن را تشبیه مرکب با وجه شبه مرکب دانستهاند، گروهی ضربالمثل را در گروه تمثیل قرارداده و عدهای اسلوبالمعادله و بعضی، داستانهای تمثیلی را تمثیل گفتهاند، با همۀ اختلافات مذکور، نگارندگان، حکایات تمثیلی عرفانی دربارۀ ناسپاسی و شکر را مورد مداقّه قراردادهاند. ناسپاسی و ناشکری به معنی نادیدن لطف منعم از موضوعات علم اخلاق و عرفان است. عرفا برای ناسپاسی مراتب مختلفی قائلند. آنها در مذمت ناشکری و ناسپاسی از تمثیلات بهره جسته و با برشمردن عواقب و نتایج ناسپاسی و ناشکری بر اهمیت ترک آن تأکید نمودهاند.
منابع مشابه
تمثیل، آیینة اجتماع (سیری در تمثیل های ادبیات عرفانی در آثار عطار و مولانا)
تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینة ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...
متن کاملتمثیل، آیینه اجتماع (سیری در تمثیل های ادبیات عرفانی در آثار عطار و مولانا)
تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینه ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...
متن کاملرویکردی عرفانی به تمثیل آیینه در روایت امام رضا(ع)
چکیده: امام رضا(ع) برای تبیین رابطۀ خالق و مخلوق از تمثیل آیینه بهره میجویند، این تمثیل بهخاطر ژرفای آن مورد توجه یکی از عرفای شیعه واقع شده است. سید قطبالدین نیریزی از این تمثیل مباحث مهمی را در حکمت الهی و جهانشناسی عرفانی مثل ربط حادث به قدیم، وجود اضافی ماسویالله و نحوۀ قیومیت خداوند استنباط میکند. این نوشتار، ابتدا به بررسی بستر این رویکرد که جواز تمثیل از ناحیۀ اولیای الهی است، میپ...
متن کاملبررسی تمثیل و گونه های آن در منظومة عرفانی سیرالعباد الی المعاد سنائی
تمثیل از عناصر مُهمّ در داستانپردازی و بهترین روش برای بیان مسائل عرفانی و فلسفی و یکی از شیوههای مؤثّر در فهم مُخاطب به شمار میرود. بررسی مثنوی سیر العباد الی المعاد سنائی غزنوی، نشان میدهد، سنائی از عنصر تمثیل، بهرۀ فراوانی برده است. سؤال اصلی این نوشته آن است که سنائی، بیشتر از چه نوع تمثیلی برای بیان موضوعات و مفاهیم و مقاصد تعلیمی خود سود برده است؟ این نوشته با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ...
متن کاملنقد و بررسی کتاب ابنسینا و تمثیل عرفانی
چکیده در این مقاله کتاب ابنسینا و تمثیل عرفانی و گفتمان پدیدارشناسانۀ کربن به حکمت سینوی تحلیل و ارزیابی شده است. رویکرد پدیدارشناسانۀ کربن در این کتاب، برخلاف رویکردهای سوبژکتیو اکثر شرقشناسان غربی، میتواند باب گفتوگویی منصفانه را میان فرهنگهای گوناگون باز کند که این تعامل فکری ـ فرهنگی به بارور شدن اندیشه و فرهنگ طرفین گفتوگو منجر خواهد شد. برای مثال، در این کتاب زمینة گفتوگو میان عقل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره شماره 27
صفحات 83- 100
تاریخ انتشار 2016-04-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023