بازتاب سنت‌ها و عقاید مردمی در شعر بدخشان

نویسنده

  • لعل‌جبّه میرزاحسن‌اف استادیار
چکیده مقاله:

ادبیات خطی حوزۀ بدخشان به‌عنوان بخشی از ادبیات فارس و تاجیک سابقۀ چندصدساله دارد و ادیبانی که زادۀ این ناحیه هستند، در رشد ادبیات بومی سهمی ارزنده دارند. یکی از این شاعران برجستۀ بدخشانی‌الاصل، امان‌بیگ شاهزاده است. شعر این شاعر حساس و جوان‌مرگ زادۀ قرن بیستم تاجیکستان که محصول اندیشه‌های نازک و گوناگون اوست، دارای ویژگی‌هایی است که در میان شاعران هم‌عصر او کمتر به‌چشم می‌خورد. ازجملۀ موضوعاتی که شاعر در اشعارش بدان توجه ویژه کرده، بازتاب برخی آداب عرفی و سنت‌های قدیمی اجدادی در شعر است. از نمونه‌های این آداب و سنت‌ها که در شعر شاعر منعکس شده و در این مقاله با ذکر شاهدمثال‌هایی مورد بحث قرار گرفته است، عبارت‌اند از: سنت سلام کردن و دست‌بوسی؛ قرض گرفتن آتش از همسایه؛ بوسیدن چشم؛ نام‌گذاری فرزندان به‌نام متوفیان خاندان؛ دعا گرفتن از بزرگان دین، پیران طریقت و والدین؛ استقبال از میهمان با نان و نمک؛ روفتن و آب دادن حیاط خانه؛ باورهای مربوط به جشن عروسی؛ الوپرک (Alavparak)؛ به کتف آرد پاشیدن؛ کاه کهنه را باد کردن؛ خنک (سرد) بودن ستارۀ اقبال کسی؛ پیاله شکستن روی سنگ گور؛ نروفتن حیاط خانه ازپس سفرکرده.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازتاب سنت ها و عقاید مردمی در شعر بدخشان

ادبیات خطی حوزۀ بدخشان به عنوان بخشی از ادبیات فارس و تاجیک سابقۀ چندصدساله دارد و ادیبانی که زادۀ این ناحیه هستند، در رشد ادبیات بومی سهمی ارزنده دارند. یکی از این شاعران برجستۀ بدخشانی الاصل، امان بیگ شاهزاده است. شعر این شاعر حساس و جوان مرگ زادۀ قرن بیستم تاجیکستان که محصول اندیشه های نازک و گوناگون اوست، دارای ویژگی هایی است که در میان شاعران هم عصر او کمتر به چشم می خورد. ازجملۀ موضوعاتی ...

متن کامل

بازتاب شعر جاهلی در شعر خواجوی کرمانی

اقتباس از شعر جاهلی، محدود به پارسی سرایان قرن­های چهارم و پنجم نمی‌شود، بلکه شاعران قرن­های ششم و هفتم و بعد از آن نیز، با تغییر رویکرد، به بهره­گیری از آن پرداخته­اند. خواجوی کرمانی، شاعر مشهور قرن هشتم، با دو رویکرد متفاوت به تأثیرپذیری از شعر جاهلی پرداخته­است؛ اول اینکه وی در زمینه‌ی ایستادن وگریستن براطلال و دمن، خطاب به ساربان، وصف سفر، و به ویژه، بیان فراق و غم هجران در کوچ یاران، با رو...

متن کامل

بازتاب تشبیه در شعر کودک

از ویژگى‏هاى شعر خوب، آراستگى آن با صور خیال است. تشبیه یکى از این صور خیال است که علاوه بر اشعار رسمى فارسى، در شعر کودکان نیز نمود یافته‏است. از آنجا که دنیاى کودکان، دنیاى خیال است، به کمک تشبیه در اشعار کودکان مى‏توان آنان را به عالم مخصوصشان هدایت کرد. البتّه هر تشبیهى نمى‏تواند براى کودک مناسب باشد؛ اینجاست که یک شاعر آشنا، با به‏گزینىِ تشبیهى مناسب با روحیات کودکان، مى‏تواند متبحّرانه اندیش...

متن کامل

بازتاب شعر جاهلی در شعر خواجوی کرمانی

اقتباس از شعر جاهلی، محدود به پارسی سرایان قرن­های چهارم و پنجم نمی شود، بلکه شاعران قرن­های ششم و هفتم و بعد از آن نیز، با تغییر رویکرد، به بهره­گیری از آن پرداخته­اند. خواجوی کرمانی، شاعر مشهور قرن هشتم، با دو رویکرد متفاوت به تأثیرپذیری از شعر جاهلی پرداخته­است؛ اول اینکه وی در زمینه ی ایستادن وگریستن براطلال و دمن، خطاب به ساربان، وصف سفر، و به ویژه، بیان فراق و غم هجران در کوچ یاران، با رو...

متن کامل

بازتاب اندیشه‌های ملامتی در شعر فخرالدّین عراقی

«ملامتیّه» جریانی برخاسته از «تصوف خراسان» است که در نیمه‌ی دوم قرن سوم هجری و با پیشگامی ابوحفص حدّاد و حمدون قصّار نیشابوری اعلام موجودیت کرد. اگرچه مبارزه با ریا و آفت شهرت موجب گردید که اقوال، احوال و معاملات این فرقه در منابع اصیل و نزدیک به زمان ظهورشان انعکاسی ناچیز یابد و قدیمی‌ترین منبع، رساله‌ی «الملامتیّه»‌ی سلمی باشد که به اختصار اصول ملامتیّه را بازگو می‌کند، امّا در پرتو ادب مغانه و قلن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 10

صفحات  107- 120

تاریخ انتشار 2006-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023