بازاندیشی نظریۀ فقهی پلیدی ذاتی انسانِ زاده شده از رابطۀ نامشروع
نویسندگان
چکیده مقاله:
زنازاده به باور برخی از فقیهان امامیه با سرشت و طینتی ناپاک آفریده میشود. مستند این باور، روایاتی چند است. این روایات بر استنباطِ احکامِ زنازاده از منابعِ فقهی اثر گذاشتهاند. برخی فقیهان برای توجیه احکامِ تبعیضآمیز در زمینۀ ارث، قضاوت، شهادت، مرجعیت، امامت جمعه و جماعتِ انسان زادهشده از زنا در کنار دیگر ادله به پلیدی ذاتی او هم استناد مینمایند. این مقاله با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی و تأکید بر اشتراک همۀ آدمیان در پاکی فطرت در پی نقد نظریۀ پلیدی ذاتی زنازاده است. مقاله در پی تقویت این دیدگاه است که به موجب دلایلی از قرآن مجید، سنّت و عقل، همۀ انسانها از جمله زنازاده، با طینت و سرشتی پاک به دنیا میآیند. این دیدگاه انسانشناسانه دربارۀ زنازاده، در ترسیم نظام حقوق و تکالیف وی مؤثر است؛ بدینسان تبعیضهای پیشبینیشده برای طفل زادهشده از رابطۀ نامشروع، تا جاییکه مستند آنها نظریۀ خُبث ذاتی زنازاده است، نیازمند بازاندیشیاند.
منابع مشابه
نظریۀ اسلامی حقوق بشردوستانه و صلح بین المللی با تأکید بر کرامت ذاتی و ارزش انسان
حقوق بشردوستانه، از ابتدا شامل قواعدی بوده است که هدف آن، حمایت از جان افراد و اموال در درگیریهای مسلحانه است (تاریخچه). این حقوق، بهلحاظ مبانی نظری و مصداقهای عملی، در نظریۀ رایج غربی با نظریۀ اسلامی دارای تفاوتهایی است که کالبدشکافی نشدهاند (پیشینه). بنابراین، مرزهای هویتی و پایههای بنیادی قوانین حقوق بشردوستانه، همچنان در جوامع غربی و اسلامی مبهم باقی مانده است (مسئله). لذا این پر...
متن کاملتقریر حکیم میرداماد از نظریۀ اختیار انسان
حکیم میرداماد در تبیین فاعلیت الهی و چگونگی انتساب فعل به انسان میان فاعل مختار و جاعل که به فاعل و فعل، وجود بخشیده، تمایز قائل میشود و فاعل را در طول جاعل تام فعل میداند. درواقع اختیار فاعل مباشر فعل، موجب تمام شدن سلسلۀ علل میشود و درنتیجه از نظر عرفی، لغوی و اصطلاحی، فعل بدو استناد مییابد؛ با وجود این، فاعل مباشر، جاعل فعل خود نیست؛ همانگونه که جاعل خودش نیست. قدرت، شوق، اراده و ...
متن کاملنظریۀ اسلامی حقوق بشردوستانه و صلح بین المللی با تأکید بر کرامت ذاتی و ارزش انسان
حقوق بشردوستانه، از ابتدا شامل قواعدی بوده است که هدف آن، حمایت از جان افراد و اموال در درگیری های مسلحانه است (تاریخچه). این حقوق، به لحاظ مبانی نظری و مصداق های عملی، در نظریۀ رایج غربی با نظریۀ اسلامی دارای تفاوت هایی است که کالبدشکافی نشده اند (پیشینه). بنابراین، مرزهای هویتی و پایه های بنیادی قوانین حقوق بشردوستانه، همچنان در جوامع غربی و اسلامی مبهم باقی مانده است (مسئله). لذا این پرسش مط...
متن کاملمبانی عرفانی کرامت ذاتی انسان
علوم مختلف، هر یک با توجه به مبانی و اهداف خود، نگرشهای متفاوتی را در مورد انسان اتخاذ کرده اند از این میان، علم عرفان با انسان به عنوان موجودی که ذاتاً دارای کرامت است، برخورد می کند. مبنای این کرامت ذاتی را می توان در این اعتقاد جستجو کرد که در نگاه عارف مرگ و زندگی، دو صورت و حالت برای یک حقیقت متعالی یعنی جان و نفس آدمی است و این نفس به دلیل انتساب به روح الهی، ذاتاً محترم است، چرا که از این...
متن کاملتقریر حکیم میرداماد از نظریۀ اختیار انسان
حکیم میرداماد در تبیین فاعلیت الهی و چگونگی انتساب فعل به انسان میان فاعل مختار و جاعل که به فاعل و فعل، وجود بخشیده، تمایز قائل می شود و فاعل را در طول جاعل تام فعل می داند. درواقع اختیار فاعل مباشر فعل، موجب تمام شدن سلسلۀ علل می شود و درنتیجه از نظر عرفی، لغوی و اصطلاحی، فعل بدو استناد می یابد؛ با وجود این، فاعل مباشر، جاعل فعل خود نیست؛ همان گونه که جاعل خودش نیست. قدرت، شوق، اراده و تمام...
متن کاملمؤلفههای کرامت ذاتی انسان در اندیشۀ علامه طباطبایی
کرامت انسانی پایهایترین مفهوم بنیادین در تدوین حقوق بشر است و توجه به این مفهوم در اغلب نظامهای سیاسی با اختلافنظرها و تفاوتهایی مدنظر اندیشمندان و حقوقدانان همراه بوده است. این مقاله درصدد است تا با محوریت و تکیه بر آرای علامه طباطبایی، به بررسی مفهوم و مؤلفههای تشکیلدهندة کرامت ذاتی انسان بپردازد و ضمن اشاره به تعریف و مفهوم کرامت ذاتی در اندیشة علامه طباطبایی، مؤلفههایی را که براساس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 26 شماره 100
صفحات 79- 104
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023