ایران- عراق: چشم اندازی بر راهبردی شدن مناسبات دوجانبه

نویسندگان

  • سیدشمس‌الدین صادقی استادیارگروه علوم سیاسی دانشگاه رازی، کرمانشاه.
  • مهری مارابی کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه رازی، کرمانشاه.
  • نرگس اکسا کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی، تهران.
چکیده مقاله:

کشور عراق به دلیل وزن ژئوپلیتیکی و ظرفیت بالقوه­ اقتصادی، یکی از بازیگران مهم در منطقه­ خاورمیانه است.  حمله­ نظامی آمریکا به عراق و سقوط صدام درمارس2003 سبب تحولات ژئوپلیتیکی نوینی نه تنها در سیاست خارجی این کشور، بلکه در روابط با همسایگان شد و فرصت­های جدیدی را برای سرآغاز مناسبات راهبردی با ایران فراهم کرد. تهران نیز ضمن استقبال از تحولات جدید در عراق پس از صدام، درپی گسترش مناسبات درعرصه­های مذهبی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی برآمد. به­رغم افزایش رقابت­های منطقه­ای ناشی از خلاء قدرت در عراق و حضور عربستان سعودی به عنوان رقیب استراتژیک ایران در منطقه، بسترهای اصلی برای ایجاد اتحاد راهبردی درمناسبات ایران- عراق به دلایلی بیش از هر زمان دیگری مُهیا است: نخست، تحولات عراق نقش کلیدی در مسائل سیاسی- امنیتی ایران همچون حفظ امنیت، تمامیت ارضی و مقابله با تروریسم دارد. دوم، اشتراکات فرهنگی، پیوندهای مذهبی و مبادلات اقتصادی در ایجاد اتحاد راهبردی دو کشور نقشی مهم دارند. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر به تبیین عناصر و متغیرهای اثرگذار بر اتحاد راهبردی دو کشور می­پردازد.  پرسش اصلی پژوهش حاضر عبارت است از: در پرتو تحولات سیاسی پس از صدام تا چه میزان امکان اتحاد راهبردی در مناسبات دو کشور ایران و عراق وجود دارد؟ فرضیه پژوهش: " با توجه به اشتراک مذهبی، فرهنگی، اقتصادی و مسائل امنیتی، دو کشور ایران و عراق می­توانند در راهبرد بلندمدت مناسبات سیاسی خود مکمل واقع شده و به اتحاد راهبردی دست یابند". روش تحقیق در این پژوهش، تبیین علّی و نوع پژوهش کاربردی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مناسبات دین و دولت در چشم ‏اندازی مقایسه‏ای

دست کم از ابتدای قرن چهارم میلادی ـ زمانی ‏که کنستانتین به ترویج مسیحیت به عنوان دین رسمی امپراتوری روم همت گمارد ـ به بعد است که درباره مناسبات «دین و دولت»، ادبیات گسترده‏ای گرد آمد. این ادبیات کمتر مورد استناد و رجوع مستقیم جامعه ‏شناسان قرار گرفته است، چرا که بخش عمده آن انحصارا به برداشتی مسیحی از «تجمعات دینی» و تعریفی غربی از «دولت» استوار است. ما در این جا در صدد تبیین این مسأله بسیار پ...

متن کامل

تاثیر هیدروپلیتیک اروند رود بر مناسبات آینده ایران و عراق

رودخانه یکی از مهمترین عوارض طبیعی است که کشورها در تعیین  خطوط مرزی با یکدیگر مورد استفاده قرار می دهند با این حال شاید بتوان گفت که رودخانه های مرزی از سایر مرزهای طبیعی بحث انگیر تر و منشا اختلافاتن بسیاری در روابط بین دولت ها بوده است.مقاله حاضر به صورت اسنادی و با شیوه توصیفی  و تحلیلی به بررسی اثرات  هیدروپلیتیک اروند رود بر روابط و مناسبات آینده دو کشور قائل به این نتیجه است که با توجه ب...

متن کامل

چشم انداز مناسبات نظامی- امنیتی عراق و آمریکا

روابط آمریکا و عراق در دوره حکومت صدام مناسب نبود و با حمله عراق به کویت دوره پرتنشی را آغاز کرد که به حمله نظامی و سرنگونی رژیم بعثی منجر شد. از سال 2003 تا 2009، عراق تحت اشغال آمریکا و نیروهای متحدین قرار داشت. با امضای قرارداد امنیتی بین بغداد – واشنگتن، این وضعیت پایان یافت و مناسبات آنها بر اساس وجود دو دولت بنیان نهاده شد. در عین حال، در عمل، مناسبات عملی نظامی-امنیتی عراق و آمریکا بر پا...

متن کامل

بازتاب نظم سیاسی جدید عراق بر روابط دوجانبه ایران و عربستان

  سقوط صدام در سال 2003 م دشمن همسایه دو کشور ایران و عربستان را از بین برد و فرصت‌ها و چالش‌هایی برای دو کشور به وجود آورد به گونه ای که ایران از همسایه دیرین دردسرآفرین خود فراغت یافت و فرصت بیشتری پیدا کرد تا در مسائل منطقه به چانه زنی بپردازد. برای عربستان نیز سقوط یکی از مدعیان رهبری دنیای عرب را در برداشت. اما روی کار آمدن دولتی با اکثریت شیعی مذهب در عراق، طرح هلال شیعی توسط ملک عبدالله ...

متن کامل

چشم اندازی از اوپک در عصر جهانی شدن (مورد پژوهی : سازمان جهانی تجارت)

سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک )و سازمان جهانی تجارت؛ دو سازمان بین المللی مشهور در عرصه اقتصاد جهانی هستند . با وجود این، دو سازمان مزبور اغلب دو نقش کاملا متضاد را در اقتصاد ایفا می کنند: سازمان جهانی تجارت با قوانین خشن بازار و اوپک با دستکاری بین دولتی قیمت های نفت. اوپک نقش اساسی را به عنوان موسسه ای برای مذاکرات ، قوانین و تعیین قیمت ها دارد و سازمان جهانی تجارت به عنوان سازمانی پی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 22

صفحات  129- 162

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023