اوضاع مذهبی گیلان در عصر آل کیا

  سرزمین گیلان همواره از دوران باستان تا دوره های جدید به دلیل جغرافیای طبیعی و ساختار نظام زمینداری و اجتماعی آن با سایر مناطق ایران متفاوت بوده است.پوشش طبیعی آن سبب شده است تا فاتحان بزرگ تاریخ به راحتی نتوانند به این ولایت راه یابند،بنابراین مخالفان سیاسی و مذهبی حکومت از این موقعیت استفاده کرده و در این منطقه به ترویج آیین خود پرداختند.دین اسلام تا نیمه دوم قرن دوم نتوانست به سرزمین گیلان راه یابد.از این زمان مخالفان شیعی خلافت عباسی توانستند با نفوذ به این منطقه به ترویج آیین هایی دیگر نظیر،اسماعیلیه،و تشیع امامی پرداختند.دودمان آل کیا پس از قدرت گیری در شرق گیلان به دلیل تعصب در مذهب زیدیه پس از دست یابی به قدرت،سایر گروه های مذهبی را مورد آزاد و اذیت خود قرار دادند و عرصه را بر فعالیت آنان تنگ نمودند.یکی از مهمترین رویدادهای مذهبی در تاریخ گیلان،پناهنده شدن اسماعیل میرزا به لاهیجان و تاثیر آل کیا بر صفویه است.با توجه به قراین و شواهد آل کیا تاثیر زیادی در تعمیم مذهب تشیع بر صفویه داشت.حکومت صفویه نیز در قرن دهم ه.ق آل کیا را تحت فشار قرار داده و آنها را مجبور به پذیرش مذهب تشیع جعفری نمود.