انقلاب مشروطه و بازتعریف قدرت سیاسی
نویسنده
چکیده مقاله:
انقلاب مشروطه را میتوان نوعی کنش جمعی برای بازسازی الگوی کسب و اعمال قدرت سیاسی از طریق رسمیت و اعتبار بخشیدن به تعریف جدیدی از قدرت سیاسی دانست. بهمنظور توجیه و تأسیس الگوی جدیدی برای کسب و اعمال قدرت سیاسی، میبایست تعریف تازهای از قدرت سیاسی بیان و توجیه میشد. این مهم در قالب تدوین و تصویب (متمم)قانون اساسی مشروطهانجام شد. فصول و اصول مختلف (متمم)قانون اساسی مشروطه بهنوعی دربرگیرندهی تعریف جدیدی از چیستی و اهمیت یا کارویژهی قدرت سیاسی است. در این چارچوب، قدرت سیاسییا «قوای مملکت»بهعنوان دارایی مشترک اعضای جامعه تعریف میشود که باید در خدمت بقا و ارتقای زندگی اجتماعی قرار گیرد.برای انجام این مهم نیز الگوی جدیدی از کسب و اعمال قدرت سیاسی تعریف میشود که در چارچوب آن، قدرت سیاسی دراختیار نهادی بهنام دولت قرارمیگیرد تا مطابق خواست و ارادهی اعضای جامعه- که در قالب قانون تجلی مییابد- اعمال کند. به این ترتیب، در جریان انقلاب مشروطه، پاسخهای جدیدی به پرسش از چیستی و کارویژهی قدرت سیاسی داده شد تا الگوی جدیدی ازچگونگی کسب و اعمال قدرت سیاسی توجیه شود و رسمیت یابد؛ الگویی که بنیاد تأسیس نوعی نظم سیاسی دموکراتیک بود.
منابع مشابه
کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی
در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سالهای بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما بهخودیخود وجهی بارز از فعالیتهای این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادها...
متن کاملچالشهای اجتماعی-سیاسی و علل بروز و آثار آن در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی
انقلابها در مسیر استمرار، تکامل و اجراسازی اهداف خود با چالشهای متعدد روبهرو بودهاند. بسیاری از این چالشها مشابهاند و ازاینرو، در انقلابهای دیگر نیز تکرار شدهاند؛ بهویژه اگر بسترهای وقوع آنها، یکسان بوده باشند. وجود چنین تشابهاتی، فرصت مناسبی را برای رهبران انقلابهای بعدی فراهم میآورد تا از تجارب آنها استفاده کنند. انقلاب مشروطه، از انقلابهای بزرگ دورۀ معاصر ایران است که با چالشها...
متن کاملبررسی تطبیقی مولفههای فرهنگی و سیاسی قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران (1979) و انقلاب مصر (2011)
مقایسه قدرت نرم کشورها یکی از موضوعات جدید در سیاست تطبیقی میباشد که در عرصه سیاستگذاری ها و بازسازی عملکرد ملی موثر میباشد. انقلاب اسلامی یکی از پدیدههای سیاسی میباشد که با وقوع آن، چهره دوم قدرت یعنی قدرت نرم در عرصه سیاست بین الملل مطرح گشت. از آنجایی که روند بیداری مردم مصر و انقلاب 25 ژانویه 2011 در این کشور، به لحاظ ساختارها و ماهیت رژیمهای گذشته و شرایط وقوع شباهت زیادی به یکدیگر دا...
متن کاملنظریۀ جانسون و انقلاب مشروطه
بیشک انقلاب مشروطه یکی از تأثیرگذارترین و پیچیدهترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران است. صرفنظر از این تأثیرات، همواره پرسشهای فراوانی پیرامون زمینههای پیدایش و موفقیت آن (دستکم در پیروزی انقلاب) مطرح بوده است. این پژوهش بر آن است تا از زاویهای جدید به انقلاب مشروطه نگریسته، به بررسی مدل جانسون و میزان انطباق آن بر این انقلاب بپردازد. بر اساس این مدل، نخست منابع ایجاد تغییر در دو بعد ارزشی ...
متن کاملتحلیل تطبیقیـتاریخی موانع توسعۀ نهادهای سیاسی مشارکتی در ایران: بررسی دوران انقلاب مشروطه و ملیگرایی
نهادهای سیاسی مشارکتی، شامل شیوههای نهادمندِ پاسخ به تقاضاهای سیاسی، از قبیلِ نهادهای مدنی و شهروندی، انتخابات و نهادهای انتخابی، آزادی بیان، روزنامهها و مطبوعات و مواردی از این دست میباشند که به نظر اندیشمندی همچون چارلز تیلی اینها میتوانند منجر به دموکراتیزاسیون یا افزایش فراگیری، برابری، حمایت و تعهد متقابلِ حقوقی میان دولت و شهروندان شوند. در تاریخ معاصر ایران، از عصر ناصری تا وقوع انقلاب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 23 شماره 12
صفحات 182- 201
تاریخ انتشار 2013-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023