انتساب قطعه‌ای از کمال‌الدّین اسماعیل به فرخاری در تذکرة‌الشّعرای دولتشاه سمرقندی (مقاله کوتاه)

یکی از زمینه‌های پژوهشی درباره‌ی جُنگ‌ها و سفینه‌ها، بررسی انتساب‌های اشعار در برخی از آنهاست که گاه به اشتباه آمده و سبب شده‌ است تا محقّقان و پژوهشگران حوزه‌ی تاریخ ادبیات به سفینه‌ها و بیاض‌ها با دید احتیاط بنگرند و چندان به انتساب‌های جُنگ‌پردازان اعتماد نکنند. هرچند این انتقاد را می‌توان تا حدودی درباره‌ی بیشتر سفینه‌ها صادق دانست و بایسته است با احتیاط به انتساب‌های اشعار در جُنگ‌های متأخّر و حتّی کهن نگریست؛ با این حال نمی‌توان از برخی انتساب‌ها در این بیاض‌ها درباره‌ی اشعار سخنوران گمنام و حتّی مشهور چشم پوشید. زیرا از رهگذر برخی از این انتساب‌ها، -بدان شرط که با دیگر منابع معتبر سازگار باشند- گاه می‌توان در پژوهش‌های شعرشناسی، گوینده‌ی واقعی شعری را شناخت که در نتیجه سخن تمامی منابع و حتّی تذکره‌های معتبر در مورد یک انتساب منسوخ خواهد شد. نگارنده در این نوشتار، با استفاده از دو سفینه‌ی کهن و متأخّر و نیز نسخ دیوان کمال‌الدّین اسماعیل(568؟–635 ق.)، نشان داده است که قطعه‌ای در دیوان کمال‌الدّین، در تذکره‌ی دولتشاه (تألیف: 892 ق.) به اشتباه به فرخاری، -از شاعران سده‌ی پنجم هجری- منسوب شده که این اشتباه به تذکره‌ها و منابع معاصر نیز راه یافته است.