امثال عربی در نامههای عینالقضات همدانی
نویسنده
چکیده مقاله:
نویسندگان پارسینویس از دیرباز علاقهمند به استفاده از امثال عربی در کتابها و رسائل خود بودهاند و از یک سو آنها را برای تبیین بهتر مقاصد خود به کار میبرده و از سوی دیگر، بدین وسیله آشنایی ژرف خود را با ادب تازی به رخ میکشیدهاند. یکی از متون مهم زبان فارسی ــ بهویژه در حوزۀ ادبیات عرفانی ــ که گنجینهای سرشار از مفاهیم و موضوعات مختلف به شمار میرود، نامههای عینالقضات همدانی است که به دلیل نبود فهرستی جامع و متنوع برای آن، چندان که باید و شاید مورد استفادۀ پژوهشگران و محققان قرار نگرفته است. نویسندۀ این جستار امثال عربی به کار رفته در این متن را استخراج کرده و با کتب مهم امثال و ادبیات عرب تطبیق و از این رهگذر نشان داده است که قاضی در میان مکتوبات خود 73 مثل عربی را به کار برده است که در میان آنها افزون بر امثال کهن، امثال مولّدون هم دیده میشود. همچنین حدود یکپنجم این امثال در مثلنامههای کهن عربی و امهات کتب موجود ادب تازی دیده نمیشود. این فهرست و توضیحات، نه تنها شماری مثل را به گنجینۀ سرشار و غنی امثال عربی میافزاید، بلکه تبحر قاضی را در ادبیات عرب بهخوبی نشان میدهد و تا حدی منابع وی را در نگارش نامهها نیز مشخص میکند.
منابع مشابه
تمثیل در امثال فارسی و عربی
تمثیل بیان غیرمستقیمی است که اساس آن بر تشبیه بنا می شود؛ بدین ترتیب که فرد برای بیان ذهنیت خویش که معمولاً مفهومی عقلی و نامحسوس است، عینیتی محسوس را برمیگزیند تا ذهنیت خود را به وسیله آن القا کند. در بلاغت قدیم و جدید به تمثیل توجه شده، آن را وسیلهای برای تصویرگری می دانند. از این رو و به استناد کتاب های نقدی و بلاغی جدید و قدیم و با نگاهی به امثال که در اکثر آنها برای نزدیک کردن معنا به ذ...
متن کاملتحلیل امثال و حکم عربی طوطینامه نخشبی و تطبیق با امثال و حکم فارسی
«طوطی نامه» اثر ضیاء الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم است. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستانهای عامیانه تشکیل یافته است. نخشبی احاطه وسیعی به زبان عربی و مخصوصاً امثال و حکم عربی داشته است و برای مزیّن کردن نثر کتاب خویش، به تناسب حکایات، امثال و حکم را به کار برده است. تعدّد مثلها به حدی است که در بیشتر صفحات از آنها برای ...
متن کاملابیات عربی نامه های عین القضاه همدانی
نامه های همدانی مناسب حال و مقال مشحون از اشعار زیبا و لطیف عربی است. نگارنده این سطور در این مقاله با بضاعت مزجاه خود به ترجمه و تعیین منابع و مستندات اشعار عربی نامه های عین القضاه پرداخته است.
متن کاملتحلیل امثال و حکم عربی طوطینامه نخشبی و تطبیق با امثال و حکم فارسی
«طوطی نامه» اثر ضیاء الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم است. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستانهای عامیانه تشکیل یافته است. نخشبی احاطه وسیعی به زبان عربی و مخصوصاً امثال و حکم عربی داشته است و برای مزیّن کردن نثر کتاب خویش، به تناسب حکایات، امثال و حکم را به کار برده است. تعدّد مثلها به حدی است که در بیشتر صفحات از آنها برای ...
متن کاملابیات عربی نامه های عین القضاة همدانی
عین القضاة همدانی در نامه شصت و پنجم از نامه های خود در بحث از واجب و مستحب و حرام ... گوید: و بعضی - کارها- بود که نه واجب ضروری بود، اما کردنش به نسبت با مقصود، او به از نا کردن بود. چون اشعار تازی بسیار یاد گرفتن، چه اگر اشعار یاد نگیرد، از نامه نوشتن به تازی باز نماند. اما آن به بود که یاد گیرد تا مکتوبات او موشح بود به اشعار عربی ، و این قسم را در زبان شرع مستحب خوانند یا مندوب . همدانی خو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 54
صفحات 157- 200
تاریخ انتشار 2014-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023