الگوی روند و ایستایی سری های زمانی جریان سطحی در دامنه ی جنوبی البرز

تجزیه و تحلیل روند و ایستایی متغیرهای هیدرولوژیک، ابزارهایی مفید برای درک تغییرات اقلیمی هستند و می­توانند اطلاعات مفیدی را در مورد تغییرات محتمل در آینده فراهم نمایند. از آنجایی که ناایستایی سری­های زمانی می­تواند به دلایل مختلفی نظیر وجود روند در داده­ها رخ دهد، در تحقیق حاضر ابتدا آزمون­ ناپارامتری من-کندال همراه با روشی برای اصلاح تأثیر همبستگی سریالی بر روند (TFPW)، مورد استفاده قرار گرفتند؛ هم­چنین به جهت ارزیابی رابطه میان روند و ایستایی سری­های زمانی مورد بررسی، ایستایی سری­های زمانی توسط آزمون­های ایستایی بررسی گردید. یافته­های پژوهش حاضر نشان دادند که جریان سطحی در تمامی رودخانه­های اصلی مورد مطالعه در دامنه­های جنوبی البرز دارای روند کاهشی است. در ایستگاه­هایی که روند کاهشی معناداری از خود نشان دادند (لتیان و فیروزکوه)، استفاده از روش TFPW معناداری روند جریان سطحی را در ایستگاه­های مذکور از بین برد. نتایج آزمون­های ایستایی حاکی از ایستا بودن تمامی سری­ها پس از حذف همبستگی سریالی موجود در آن­ها است که این امر می­تواند متأثر از عدم وجود روند معنادار در این سری­ها باشد؛ با این حال ایستگاه فیروزکوه پس از اعمال روش TFPW ناایستایی معناداری در سطح اطمینان 95 درصد از خود نشان داد که این امر ممکن است ناشی از وجود جهش در سری داده­های این ایستگاه باشد. یافته­های پژوهش حاضر می­تواند به برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در عرصه­های گوناگون مرتبط با برنامه­ریزی منابع آب کشور در انطباق با تغییرات اقلیمی در آینده یاری رساند.