اعتبارسنجی ادراکات عقلی از منظر غزالی
نویسنده
چکیده مقاله:
اینمقالهبهموضوعاعتبارسنجیادراکاتعقلیومراتبشناختازنظرغزالی،کهنقطهعزیمتنزاعاوبافیلسوفاناست،می‌پردازد. پرسشمقالهایناست: وقتیعقلفلسفی (شناختآزادعقلانی) ازمحدودهمعرفتیخودفراترمی‌رودومی‌کوشدباروشخود،مفهومیدینیراتبیینکند،اعتبارشتاچهحداست؟غزالیمعتقد است عقل برای شناخت چنین اموری اعتبار کافی ندارد، زیرا این امور فراترازتوانعقل‌اند.عقلبایدبرایشناساییاینقسممفاهیم،بهتعبیراو،منوّربهنورنبوتشود.عقل،درنظراو،منبعمستقلشناختنیستواگربخواهدبه‌طور مستقلدربابگزاره‌هایدینیسخنیبیاورد،بهماورایمرزخودپا گذاشتهاست. غزالی بحث خود راازتبیینمفهوم «علمیقینی» آغاز می‌کندوسپسباانکارعقلفلسفیوتعیینحدودارزشعقل،به‌معناییکهخوداوازآنمرادمی‌کند،وبیانتنگناهایکارفیلسوفان، متکلمانوصوفیه،بحث «ملاک‌هایمعرفت» راپیشمی‌کشد. اودرپایاننتیجهمی‌گیردکهشناختفلسفیابزارینیستکهبهدینداریمایاریرساندیااصلاًربطیبهآنداشتهباشد،زیراعقل،درشناختماورایخود،دچارتناقضوشکاستوواقع‌نمانیست.بنابراین،شرعدرتعیینبایدهاونبایدهامستقلعملمی‌کند. این دیدگاه غزالی با ناسازگاری‌هایی روبه‌روست که در بخشپایانیمقاله به آنها پرداخته شده است.
منابع مشابه
ابتنای ایمان دینی بر معرفت عقلی از منظر غزالی
نحوه رابطه ایمان با دلیل عقلی از مسائل مهم فلسفه دین است. غزالی به منزله منتقد جدی فلسفه و کلام، از سویی علم کلام را حرام و عموم مردم را از ورود به این علم نهی میکند و از سوی دیگر انتقادات جدی بر کسانی دارد که سعی دارند ایمان دینی را بر پایه‌های دلایل کلامی و عقلی استوار کنند. وی ایمان مبتنی بر دلیل عقلی را در معرض شبهات و به همین دلیل زوال‌پذیر و ایمان عوام را راسخ‌تر از ایمان مبتنی بر دلایل ...
متن کاملتأویل عقلی دین از دیدگاه علامه طباطبایی و غزالی
نظریه علامه طباطبایی در باب تأویل بر آیات قرآن استوار است. به عقیده وی تأویل از سنخ مفاهیم نیست، بلکه از امور عینی است. منظور وی از عینیت، عینیت مصداقی نیست، بلکه مراد وی، خارج از ذهن بودن است. به اعتقاد وی همه، آیات قرآن اعم از متشابه و محکم تأویل دارد. در دیدگاه غزالی تأویل دو جنبه دارد: جنبهای که به معنای اصولی آن؛ یعنی، عبور از معنای ظاهری قرآن به شرط وجود قرینه مرتبط است و دیگری تأویلی که...
متن کاملسعادت عظمی از منظر غزالی
مسئلۀ اصلی این پژوهش این است که از منظر غزالی ملاکهای اصلی سعادت عظمی چیست؟ روش تحقیق آن توصیفی‌ـ‌تحلیلی است. غزالی در مکتوبات مختلف خویش ملاکهای متعددی برای وصول به سعادت عظمی و تحقق آن بیان میکند که عبارت‌اند از: معرفت الهی، تقرب به خدا، لقای الهی، نظر به وجه الهی در آخرت، داشتن بیشترین حب به خدا در آخرت، تفکیک سعادت عظمی از حیث نظری و عملی. او برای تحقق عامل پنجم (داشتن بیشترین حب به خد...
متن کاملسیر انفسی از منظر غزالی و ملاصدرا
انسان به ویژه گروه اندیشمندان همواره در پی یافتن مسیر سعادت و کشف حقیقت خود هستندو راههایی را برای رسیدن به آن از درون و برون نفس می بینند و استواری و قطعیت آنها را با یکدیگر می سنجند.سیرمعرفتی مبتنی بر ادراکات نفسانی به سوی حق متعال سیر انفسی است.غزالی معرفت نفس را کلید معرفت و شناخت خداوند می‌داند و شناخت ملائکه و آخرت و همه معارف را از این طریق میسر می‌داند.او نحوه شناخت در انسان را در مراتب...
متن کاملاعتبارسنجی اقتصادی از منظر حقوق عمومی
Government seeks to manage every aspects of society including financial affairs, in order to exercise its sovereignty. This management requires keeping and using financial information of citizens which is used in process of credit scoring. On the other hand, financial information of people is known as a part of their privacy and cannot been breached without legal permission, so that legal princ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 4 شماره 9
صفحات 113- 140
تاریخ انتشار 2015-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023