اصول اخلاقی پژوهش از منظر نهج‌البلاغه

هدف: پایبندی به اصول اخلاقی در پژوهش‌ها، از اهمیت ویژه برخوردار است. لذا پژوهش حاضر بر آن است تا با مبنا قرار دادن نهج‌البلاغه، به عنوان یکی از مهم‌ترین و جامع‌ترین منابع اسلامی، به تدوین این اصول بپردازد. روش: روش به کار رفته برای تحقق این هدف، پدیدارشناسی توصیفی بود که شامل چهار مرحله است: 1. طرح سؤال پژوهشی، 2. نمونه‌گیری، 3. جمع‌آوری داده‌ها، 4. تحلیل داده‌ها. در تحلیل داده‌ها نیز از الگوی هفت مرحله‌ای کلایزی بهره گرفته شد. یافته‌ها: یافته­ها نشان داد که از دیدگاه نهج‌البلاغه، هر پژوهشگر ملزم است قبل، حین و پس از اجرای پژوهش، مجموعه‌ای از اصول اخلاقی را مورد عنایت قرار دهد. انتخاب موضوع مناسب و تقسیم کار شایسته، اصول اخلاقی پیش از پژوهش می‌باشند. در حین اجرای پژوهش، پژوهشگر باید به استفاده از منابع موثق، بی‌طرفی، پرهیز از جمع‌آوری اطلاعات زیاد و استقبال از آرای گوناگون پایبند باشد و بالاخره پس از اجرای پژوهش، در مرحلۀ تجزیه و تحلیل اطلاعات، عدم تحریف و کتمان حقایق و در مرحلۀ گزارش نتایج به دست آمده، اصول مربوط به محتوای گزارش، همکاران پژوهش و عمل به یافته‌ها حائز اهمیت است. نتیجه‌گیری: این یافته­ها بیانگر امکان تدوین اصول اخلاقی پژوهش بر اساس منابع اسلامی می‌باشد.