اسرار پایداری گنبد؛ نکته‌ای از زلزلة طبس

نویسنده

چکیده مقاله:

طبس، شهری بود کهنسال و سبز با رشته قنات‌های بسیار و مردمانی سخت‌کوش و هنرمند که از روزگارانی دور، خاک را با آب آمیختند، خشت را کالبد ساختند و روایت هنر و معماری را به زیبایی بر اندام بناها و فضای زندگی خود در طول زمان سرودند و شهری از خشت خام را از زمین برآوردند تا آنکه در سال 1357 خورشیدی، زمین سخت لرزید و شهر دوباره بر خاک شد. نگارنده در آن زمان دست به کار پژوهشی زد تا شاید بتوان با همان خشت و تناسبات فضایی و بکارگیری فنون ساده مقاوم‌سازی و امکانات بومی، باززنده‌سازی شهر را ممکن سازد. یک‌سال جستجو در منابع پژوهشی مرکز یونسکو در پاریس و مشاهدات میدانی، یادداشت‌هایی حاصل شد که نکاتی از میان آنها شایان توجه است؛ از جمله آنکه پس از زلزله که در شهر گردش می‌کردم، به آب‌انبارهایی برخوردم که در میان خرابه‌های شهر، تقریباً سالم باقی مانده بود. مقایسة عکس هوایی یک‌سال پیش از زمین‌لرزه با عکس هوایی چند روز پس از ویرانی آن- که تنها درختان بر جای مانده بودند- نشان می‌دهد گنبدهایی که هر چه بیشتر به زمین نزدیک بودند- یا ساق آنها روی زمین نشسته بودند- در زلزله آسیبی ندیدند. این شگفتی شاید کسانی را که در پی چرایی‌های ایستایی بناهای خشتی و مقاومت آنها در برابر زلزله هستند، با دریافتن علت و الگوها یاری رساند. در متن عکس‌ها میزان آسیب وارده به گنبدهای آب‌انبارها در سه دوره قبل و بعد از زلزله و امروز، مقایسه شده است. آب‌انبارهای قدیمی، امروز به شاخص‌های اصلی مکان‌های اجتماعی شهر تبدیل شده است. شاید هم‌پوشانی دو واقعه، چنین نقشی تاریخی را برای آب‌انبارها، تداوم بخشیده است : پایداری در برابر زلزله و مکان‌گزینی آنها در مرکز ثقل محلات. به نظر می‌رسد تأمل در این عکس‌ها، حداقل برای دو گروه، فرصت‌ها و زمینه‌های پژوهش را معرفی کند : معمارانی که به مهندسی بنا توجه خاص دارند و متخصصان شهری که به سامان دادن بافت‌های شهر، اهتمام می‌‌ورزند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اسرار پایداری گنبد؛ نکته ای از زلزلة طبس

طبس، شهری بود کهنسال و سبز با رشته قنات های بسیار و مردمانی سخت کوش و هنرمند که از روزگارانی دور، خاک را با آب آمیختند، خشت را کالبد ساختند و روایت هنر و معماری را به زیبایی بر اندام بناها و فضای زندگی خود در طول زمان سرودند و شهری از خشت خام را از زمین برآوردند تا آنکه در سال 1357 خورشیدی، زمین سخت لرزید و شهر دوباره بر خاک شد. نگارنده در آن زمان دست به کار پژوهشی زد تا شاید بتوان با همان خشت...

متن کامل

گوشه‌ای از اسرار حج‌

حج یک عمل عبادی سیاسی است که هر جزئی از اجزاء آن دارای اسراری است که در آیات و روایات به آنها اشاره شده است و یا محققان بر آن‌ها دست یافته‌اند در این مقاله به اسرار: «توجه به کعبه به هنگام نماز»، «استلام حجر به هنگام طواف و غیره»، «سعی میان صفا و مروه» و «رمی جمرات» اشاره شده است.

متن کامل

اسرار شعر اسرار

درباره‌ی ویژگی‌ها و لطایف شعر حاج ملّا هادی سبزواری متخلص به اسرار (1212- 1289 ﻫ ق) تاکنون کمتر سخن رفته و آوازه‌ی همه جا گیر او همواره به دلیل آراء و آثار فلسفی او بوده است. ما برآنیم تا در این مقاله به بررسی گوشه‌هایی از سخنان منظوم او بپردازیم و پاره‌ای از اسرار و نهانی‌های زیبای شعر او را بازنماییم. نکته‌ی در خور گفتار درباره‌ی مرتبه‌ی شاعری حکیم، اینکه نگارنده بر این باور است که هیچ یک از ف...

متن کامل

از «اسرار خودی» تا «رموز بیخودی»

 در این مقاله کوشش شده است تا فلسفه ی «خودی» و «بیخودی» اقبال لاهوری در مثنو ی ها ی «اسرار خودی» و«رموز بیخودی» مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. اقبال معتقد است که شرقیان بویژه مسلمانان شخصیت خود را گم کرده و «خویشتن» خویش را فراموش نموده و در نتیجه مجذوب و مرعوب غرب شده اند. اهل اسلام باید به اسرار نهفته ای که در «خودی» خود دارند  پی ببرند و به نیروهای بالقوه ی خود فعلیت دهند «خودی» در تعبیرات ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 10

صفحات  78- 78

تاریخ انتشار 2010-09-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023