استعارۀ مفهومی"شادی" در دیوان شمس
نویسندگان
چکیده مقاله:
این پژوهش به بررسی استعارههایی میپردازد که با محوریت احساس شادی در دیوان شمس به کار رفتهاند. بنیان نظری پژوهش، نظریة استعارههای مفهومی است که استعاره را از حد ابزاری صرفاً زیباشناسانه به رویکردی برای شناخت و اندیشیدن اعتلا بخشیده است. مولانا در دیوان شمس برای تبیین بسیاری از ویژگیهای شادی، از حوزههای «اشیا»، «جانور»، «خوراک»، «گیاه» و «بازار» مدد جسته و توانسته این مفهوم انتزاعی را ملموس و عینی جلوه دهد. پژوهش حاضر که با روشی توصیفی-تحلیلی انجام شده، سعی دارد ارتباط بین استعاره با بنیاد اندیشه و جهان فکری مولوی را کشف و تبیین کند. با تحلیل شناختی استعارههای شادی در غزلیات مولانا میتوان دریافت که این احساس در نظام فکری وی چیزی دیدنی، لمسکردنی، چشیدنی، شنیدنی و تا حدودی بوییدنی است.
منابع مشابه
بررسی تطبیقی استعارۀ مفهومیِ "عشق، جنگ است" در مفهومسازیِ "فنا" در دیوان شمس و قرآن
مطالعات زبانشناسیِ شناختی میگوید بشر بدون استعارة مفهومی توانایی اندیشیدن ندارد. به کمکِ استعارة مفهومی، میتوان با افکار اهل زبان بیشترآشنا شد. باتوجهبه شیوة تفکر بشر، انسان برای بیان امور معنوی و انتزاعی، به مصداقهای مادی نیازمندست. ادبیات فارسی که دورهای گزارشگر حالات عرفانی بوده، برای مفهومیکردنِ بسیاری از این حالات، از حوزههای مادی استفادهکرده است. یکی از این امورِ معنوی «فنا» است که ...
متن کاملاستعارۀ مفهومی در دیوان میر نوروز
لیکاف و جانسون در «نظریۀ معاصر استعاره»، استعاره را صرفاً زبانی و در حد واژگان نمی دانند؛ بلکه فرایندهای تفکر انسان را در اساس استعاری می دانند و معتقدند نظام تصوری ذهن انسان بر مبنای استعاره شکل گرفته و تعریف شده است. آن ها استعارۀ مفهومی را از جهتی به وجودی و ساختاری تقسیم می کنند. لیکاف و جانسون همۀ استعاره ها را از آن نظر که از ساختاری برای ساختار دیگر الگوبرداری می کنند، ساختاری و از آن جهت...
متن کاملفراهنجاری نحوی در دیوان شمس تبریزی
موضوع اساسی در این مقاله فراهنجاری نحوی در دیوان شمس است که شگفتی و تنوعِ خاصّی به غزلهای وی میبخشد. نگارنده، پس از پرداختن به موضوعاتِ آشناییزدایی و برجستهسازی بهعنوان مباحث مقدّماتی، مقاله را با تأکید بر مشخّصههایی چون: تطبیق صفت با موصوف، عدم مطابقت نهاد با فاعل، ایجاد پرش ضمیر، گسترش دادنِ جزء اوّل فعل و نیز با طرح مؤلّفههایی نظیرِ قلبِ نحوی، مطابقهی فاعلی، چینشِ واژگانی، استعمال هنریِ فعلهای ...
متن کاملتحلیل شناختی تصویر «آهو» در دیوان شمس
قلمرو معنایی تصویر «آهو» در غزلهای مولوی قلمرو گستردهای است. این تصویر، تصویر همان آهوی سنت ادبی نیست که به واژههایی چون نافه و مُشک و تتار ختم شود بلکه در پسِ این استعاره، لایههای معنایی عمیق و ساحتهای جدید عرفانی نهفته است. در این مقاله با استفاده از نظریه شناختی استعاره معاصر و بر اساس دیدگاه های لیکاف و جانسون، دو نظریه پرداز معنی شناسی ساخت گرا، کارکردهای استعاری آهو و خوشههای تصویری...
متن کاملنقد و بررسی تصحیح دیوان شمس طبسی
شمسالدین محمد بن عبدالکریم طبسی، متخلّص به شمس، از شاعران قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. از آن جا که نسخهای مستقل از دیوان شمس در دست نیست، تا کنون، این دیوان به صورت کامل و منقح، تصحیح نشده است. در سال 1343 تقی بینش با استفاده از دو نسخۀ قدیمی و مقابلۀ آنها با چند نسخه دیگر، تصحیحی از آن ارائه داد و مقدّمهای مفصّل و ارزشمند، به همراه تعلیقاتی سودمند بدان افزود؛ اما با وجود تلاشهای انکارناپ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 18
صفحات 319- 350
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023