استدعاء الشّخصیّات والقِصص القرآنیة فی شعر أبی تمام

نویسنده

چکیده مقاله:

کان القرآن الکریم المعین الأوّل لمن یرید أن یتثقّف، فلا غنی لأیّ مثقّف عن قراءته وفهمه وحفظه؛ فهو مصدر التّراث الدّینی، وینبوع الفکر الإسلامی، ومَعین ثَرٍّ للبلاغة والفصاحة والبیان، إذ استثمره الشّعراء فی کلّ مکان وزمان فی صوغ معانیهم، وإغناء إبداعاتهم، وإضفاء الجمال علیها، وتعمیق تجاربهم الشّعریة. وقد اقتبس  الکثیر من الشّعراء آیات من القرآن الکریم وضمّنوها قصائدهم، واستفادوا منها فی سرد قصصٍ علی طرازها، وربطوها بالقصّة القرآنیة، کما عدّها الکثیر منهم ملهماً لهم لالتقاط صور اجتماعیة فی الصّبر والإیمان والنّضال من أجل العقیدة. أفاد أبوتمام فی فنّه من القصص الدّینیة وبخاصّة فی موضوعات العظة والاعتبار، حیث شهدت الدّولة العباسیة حروباً طال أمدها، ممّا أتاحت له الفرصة للتّعامل مع هذه الأحداث من المنظور الدّینی. وقد کان موقع أبی تمّام من الخلافة العباسیة من العوامل التی دفعته إلی الإفادة من القِصص الدّینیة، فهو یتولّی الدّعایة للخلفاء العباسییّن، ویعرض لهم الصّورة المثلی فی علم الفضیلة.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استدعاء الشخصیات القرآنیة فی دیوان بدوی الجبل

وظف الشعراء العرب الشخصیات القرآنیة وقصصهم فی اشعارهم من قدیم الزمن. و الشاعر العربی المعاصر واصل نفس الأسلوب، لأن هذا الجانب من المضامین القرآنیة کجوانبه الأخری یغنی الشعر و یضاعف قیمته. قد وظف بدوی الجبل القصص القرآنیة و شخصیاتها فی دیوانه بصورة تلمیحیة _غیر تصریحیة_ لإثراء شعره و نقل مضمونه الی المتلقی مدعوما بنفحة  قرآنیة مشحونا بروح معنویة. استحضر الشاعر عددًا من الانبیاء الذین قصّ القرآن قص...

متن کامل

موتیف استدعاء الشخصیات التراثیة فی شعر یـحیى السماوی

یعد الـموتیف فی الشعر من الظواهر التی تستخدم لفهم النص الأدبی؛ ولا یقوم فقط على مجرد التکرار فی السیاق الشعری، بل ما یترکه هذا التکرار من أثر انفعالی فی نفس الـمتلقی. وقد حاول الشاعر العراقی یـحیى السماوی أن یجعل من الـموتیف أداة جمالیة تخدم الـموضوع الشعری، وتؤدی وظیفة جمالیة تساعد على إثراء‌ الدلالات، و تکشف عن الإلـحاح أو التأکید الذی یسعى إلیه. و من أهم موتیفاته التی تحمل دلالات وثیقة الصلة...

متن کامل

استدعاء الشخصیات السّاسانیّة فی شعر البحتری

لایجدر بنا أن نحسَب التاریخ مجرد حوادث وقعت لیُدَوَّن فی کتابٍ ما للقراءة و التسلیة و التفرج، بل هو جزءٌ من شخصیة الفرد الجماعیة أو ذاکرة الأمة التی تُعدّ أحد مکوّنات شخصیة الإنسان الأساسیة، و التی تجعل الفرد یفتخر بماضیه المجید و یتحسَّر علی ما وقع من حوادث مؤلمة فیما مضی من الزمان. بناءً علی هذا، فلیس التاریخ صورة جامدة ثابتة لأیة فترة من الماضی بل إنها قابلة للتجدد و صالحة للتکرار فعلی الشاعر أن یعرض الت...

متن کامل

إستدعاء الشخصیات القرآنیة فی دیوان معروف الرصافی

درسنا فی هذا المقال القصص القرآنیة و شخصیاتها، و میادین استعمالها فی دیوان معروف الرصافی؛ و بَیّنّا مدَی تأثّر الشاعر بها و تلاؤمها بمضمون قصائده، و استخدامه فنّیاً و موضوعیاً فی خلق أجواء معنویة فی شعره، و ایصال المراد من الشعر الی المتلقّی. قد استحضر الشاعر قصّة آدم(ع) و هبوطه من الجنّة إلی الأرض، سلیمان(ع) و بلقیس ملکة سبأ، یوسف(ع) و جماله، موسی(ع) و عیسی(ع) و معجزاتهما، و محمد(ص) و کمالاته. قد اختار ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 2

صفحات  151- 170

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023