اسباب نزول در تفسیر کشاف

نویسنده

  • سید حسین هاشمی
چکیده مقاله:

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »کشاف« اثر جار اللَّه زمخشرى (538 ه.ق( است. زمخشرى، اعتبار چندانى براى اسباب نزول قائل نیست و واژه‌ها و کلماتى را براى اسباب نزول به کار برده است که نشانگر تضعیف و بى اعتبارى آن روایات از دیدگاه وى است. علت این بى توجهى ریشه در عقل‌گرایى و اعتبار عموم نص در عین خصوصیّت سبب در باور وى دارد. حدود استفاده زمخشرى از اسباب نزول به دو مورد تفسیر آیه و تأیید تفسیر منتخب خود محدود مى‌شود. وى در درستى و سستى سند روایات اسباب نزول، توجّه جدى از خود نشان نداده است. از این رو، در موارد بسیارى، به روایات ضعیف و حتّى متعارض استناد کرده است. تنها ملاک نقد اسباب نزول در نگاه زمخشرى، تمسک به ظاهر قرآن است. چگونگى نقل اسباب نزول به ویژه موقعیت اسباب نزول در مسیر مباحث، بى توجهى به ذکر سلسله سند روایات، تعابیر و منابع کشاف در نقل اسباب نزول و اجمال گرایى در نقل اسباب نزول از جمله موضوعاتى است که در این مقاله آمده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اسباب نزول در تفسیر المنار

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در »تفسیر المنار« اثر محمد عبده و رشید رضا است.  نگارنده تفسیر المنار به روایات تفسیرى و از جمله روایات اسباب نزول بى اعتنا است و با دیده تردید بدانها مى‌نگرد. نویسنده، نخست از شاخصه‌هاى اجتماعى و اصلاح گرایانه تفسیر المنار سخن مى‌گوید و ضمن یاد کرد تفاوت‌هاى شیوه تفسیرى محمد عبده و رشید رضا، مؤلف تفسیر المنار را رشید رضا مى‌داند و موضع نقادانه رشید رضا را ...

متن کامل

اسباب نزول در تفسیر طبری

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »جامع البیان عن تأویل آى القرآن« اثر محمد بن جریر طبرى (310 ه .ق.( است. یکى از ویژگى‌هاى این تفسیر، بهره‌گیرى گسترده از اسباب نزول است. هر چند طبرى درباره اهمیّت اسباب نزول سخن نگفته، امّا تفسیر او نشان از تأثیر پذیرى بسیار از اسباب نزول دارد. این تأثیر پذیرى گسترده، از یک سو، به جهت اعتماد طبرى بر نقلها و احادیث است و از سوى دیگر به جهت حجّیت قول صحاب...

متن کامل

تفسیر المیزان و اسباب نزول

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »المیزان« اثر علامه طباطبایى است. وى براى اسباب نزول اهمیّت چندانى قایل نیست و براى آن، جایگاه ویژه‌اى در نظر نگرفته و آن را در »بحث روایى« بیان مى‌کند و همان گونه که روایات تفسیرى را گاه بحث مى‌کند، روایات شأن نزول را نیز مورد نقد و تحلیل قرار مى‌دهد. استنباط و اجتهاد شخصى راویان، وجود روایات متناقض، وجود نقل به معنى و نفوذ اسرائیلیات از مهم‌ترین عل...

متن کامل

اسباب نزول در تفسیر مجمع البیان

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »مجمع البیان« اثر حسن بن فضل طبرسى است. این تفسیر که در 536 ه .ق. به نگارش در آمده از جمله مهم‌ترین تفاسیر جامع شیعه است.  در این تفسیر، بیان علل و اسباب نزول آیات زیر عنوان »النزول« در کنار سایر مطالب آمده است. طبرسى معتقد است اسباب نزول، سبب محدودیت آیات نمى‌شود، بلکه قرآن کریم عمومیت دارد. شیوه او در نقل اسباب نزول به صورت گزارشى بوده و از 259 م...

متن کامل

اسباب نزول در تفسیر المنار

بررسی و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در »تفسیر المنار« اثر محمد عبده و رشید رضا است.  نگارنده تفسیر المنار به روایات تفسیری و از جمله روایات اسباب نزول بی اعتنا است و با دیده تردید بدانها می نگرد. نویسنده، نخست از شاخصه های اجتماعی و اصلاح گرایانه تفسیر المنار سخن می گوید و ضمن یاد کرد تفاوت های شیوه تفسیری محمد عبده و رشید رضا، مؤلف تفسیر المنار را رشید رضا می داند و موضع نقادانه رشید رضا را نس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  183- 204

تاریخ انتشار 1995-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023