ارزیابی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی با رویکرد سیستمی نرم

نویسندگان

  • حسن افراخته استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • حمید جلالیان دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • سودابه سرائی دانش‌آموخته دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • وحید ریاحی دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

وابستگی بخش کشاورزی به آب، غیرقابل‌انکار است. در عصر حاضر که عصر اطلاعات و ارتباطات نام دارد، با توجه به رشد فزاینده جمعیت و محدودیت منابع آب، بهره‌گیری از دانش و فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات برای تأمین غذای مردم، امری ضروری است. این مقاله با رویکردی میان‌رشته‌ای و با نگاهی به علوم کشاورزی، فناوری اطلاعات، مدیریت، و جغرافیا، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی با بهره‌گیری از روش‌ «سیستم‌های نرم» که از روش‌های تفکر سیستمی در علم مدیریت است، تحلیل کرده است. مسئله آب مصرفی در کشاورزی، دارای پیچیدگی ساختاری بوده و ذی‌نفعان مختلف، دیدگاه‌های متفاوتی درباره آن دارند؛ ازاین‌رو جزء مسائل نرم به‌شمار می‌آید. در این مقاله به این پرسش اساسی پاسخ داده شده است که ICT از چه راهی و با چه سازوکاری می‌تواند به اصلاح الگوی آب مصرفی در کشاورزی کمک کند. جامعه آماری پژوهش، همه بهره‌برداران حوضه آبریز گاوخونی (145381N=) است و تعداد نمونه با فرمول کوکران برابر با 383 کشاورز برآورد شد. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه، گردآوری، و دیدگاه‌های موجود و نظرات ذی‌نفعان مسئله با انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با متخصصان و مسئولان سازمان‌های مربوطه، شناسایی شدند. نتایج بیانگر این بود که از دیدگاه ذی‌نفعان، ایجاد یک سامانه آبیاری می‌تواند از طریق اطلاع‌رسانی به کشاورزان و کمک به آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های مربوط به آبیاری، در میزان مصرف آب توسط کشاورزان، اثرگذار باشد. بی‌تردید راه‌اندازی چنین سامانه‌ای نیازمند هماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط و آموزش و فرهنگ‌سازی بین مخاطبان اصلی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارائه مدلی جهت ارزیابی عملکرد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد ارتباطات سبز

مدل‌های ارزیابی عملکرد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات تا کنون از دیدگاه‎های متفاوتی به موضوع پرداخته‌اند. از آنجا که فناوری اطلاعات و ارتباطات از دو وجه تمایز مفید و مضر برای محیط زیست برخوردار است، این پژوهش با دخالت بعد محیط زیست، قصد دارد مدل جدید ارزیابی عملکرد را با توجه به محیط زیست ارائه کند. برای نیل به چنین مدلی از تلفیق معیارهای مدل جایزۀ ملی کیفیت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری ...

متن کامل

تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مصرف انرژی در ایران (رویکرد آزمون باند)

چکیده هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مصرف انرژی در کشور ایران طی دوره‌ی زمانی 1392-1373 است. به این منظور از سه شاخص، تعداد کاربران اینترنت، تعداد خطوط تلفن همراه و تعداد خطوط تلفن ثابت به‌عنوان متغیرهای اندازه‌گیری ICT استفاده شده است. هم‌چنین، با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ARDL) و آزمون باند، روابط کوتاه‌مدت و بلندمدت بین متغیرهای مدل...

متن کامل

ارائه مدلی جهت ارزیابی عملکرد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد ارتباطات سبز

مدل های ارزیابی عملکرد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات تا کنون از دیدگاه‎های متفاوتی به موضوع پرداخته اند. از آنجا که فناوری اطلاعات و ارتباطات از دو وجه تمایز مفید و مضر برای محیط زیست برخوردار است، این پژوهش با دخالت بعد محیط زیست، قصد دارد مدل جدید ارزیابی عملکرد را با توجه به محیط زیست ارائه کند. برای نیل به چنین مدلی از تلفیق معیارهای مدل جایزۀ ملی کیفیت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری ...

متن کامل

چالش‌های اساسی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش ابتدایی

هدف از این پژوهش بررسی چالش‌های اساسی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیدگاه معلمان مقطع ابتدایی می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی- و از نوع زمینه‌یابی است. جامعه مورد مطالعه در این تحقیق کلیه معلمان مقطع ابتدایی ناحیه دو شهر تهران در سال تحصیلی93-94 می­باشند که از میان آن‌ها با روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 265 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها ...

متن کامل

بررسی تأثیر رسانه، فناوری اطلاعات و ارتباطات بر فرهنگ مصرف بهینه آب

آب نقشی اساسی در حیات بشری دارد، تداوم حیات و توسعه همه­جانبه، به در دسترس بودن آب مناسب و مطلوب بستگی دارد. کمبود آب باکیفیت یکی از مشکلات اصلی قرن بیست و یکم است که در حال حاضر تقریباً همه کشورهای جهان ازجمله کشورهای واقع در کمربند خشکی زمین مثل ایران را تحت تأثیر قرار داده است. صرفه‌جویی در مصرف آب، یکی از روش‌های مقابله با این چالش جهانی است و یکی از مهم­ترین روش‌های صرفه­جویی، جلب مشارکت مر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 4

صفحات  49- 70

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023