ارزیابی و مدیریت جامع ژئومورفوسایت‌های کارستیک با استفاده از تلفیق مدل‌های ارزیابی (مطالعة موردی: غار چال‌نخجیر در استان مرکزی)

رویکرد اصلی دانش ژئومورفوتوریسم رویکردی‌ است توسعه‌گرا، محافظتی، علمی در ارزیابی و مدیریت جامع از میراث‌های ژئومورفیک؛ که امروزه، با گسترش مطالعات خود، زیرشاخه‌های متعددی از قبیل ژئودایورسیتی[1] (تنوع)، ژئوکانسرویشن[2](محافظت)، ژئواینترپرتیشن[3](تفسیر) را در این شاخه از دانش ژئومورفولوژی پدیدار ساخته است. هدف نوشتار حاضر ارتقای علمی، توسعة ناحیه‌ای، محافظت از میراث‌های ژئومورفیک در منطقة مورد مطالعه است. روش‌شناسی پژوهش حاضر، شامل بررسی جامع سیرمطالعات روی مدل‌ها و روش‌های ارزیابی ژئومورفوسایت‌ها (یعنی تلفیقی از مدل‌ها و نیز تحلیل تشابه‌ها‌‌ و تفاوت‌های مدل‌ها)، به‌همراه دو مرحله پیمایش‌ میدانی در منطقه، با طرح روشی مبتنی بر معیارها و مؤلفه‌های تأثیرگذار (با امتیاز 0- 10) متناسب با رفتارشناسی غار چال‌نخجیر است؛ و قابلیت‌های این سایت در سه موضوع کلان:   1-‌دانش‌افزایی ژئومورفولوژی؛ 2- ‌زیرساخت‌‎های گردشگری؛ 3- دانش مخاطرات و مخاطره‌شناسی؛ مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج مطالعه بیانگر استعداد بالای ابعاد علمی و دانش ژئومورفولوژی با کسب مجموع امتیاز 5/51 (ازحداکثر60) است. درمقابل، زیرساخت‌های گردشگری، با کسب مجموع امتیاز 5/25 (از حداکثر70) و موضوع محافظت با کسب مجموع امتیاز 34  (ازحداکثر100)، درحال‌حاضر مراحل اولیة چرخة مدیریتی خود را می‎گذراند. این درحالی است که جامعة بومی به‌ویژه روستاها و شهرهای مجاور (محلات، نراق و...) قادر است، با بهره‌برداری سازمان‌یافته، به‌کمک رویکردهای علمی و آگاهانه و احداث زیرساخت‌های توسعة پایدار، روستاها و شهرهای کوچک این منطقه را توسعه بخشد.