ارزیابی ویژگی های زراعی و برخی صفات فیزیولوژیک ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی

نویسندگان

  • حمید جبّاری استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
  • سید علی طباطبایی استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
  • علی حامد دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
  • غلامعباس اکبری دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

به منظور ارزیابی ویژگی­های زراعی و برخی صفات فیزیولوژیک ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی آزمایشاتی به صورت جداگانه در سال زراعی 91-1390 در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد انجام گرفت. هر آزمایش در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار بود. آزمایش اول،(شاهد) آبیاری براساس 80 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A در کلیه مراحل رشدی گیاه، آزمایش دوم، تنش خشکی از مرحله ساقه­ دهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، آزمایش سوم، تنش خشکی از گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک و آزمایش چهارم، تنش خشکی از مرحله خورجین ­دهی تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک در ارقام GKH2005، Opera و Okapi بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد قطع آبیاری از مرحله ساقه­ دهی، گل­دهی و خورجین­ دهی به ­ترتیب سبب کاهش معنی­دار 44، 34 و 9 درصدی تعداد خورجین در ساقه اصلی، 60، 34 و 17 درصدی تعداد خورجین در شاخه­ های فرعی، 62، 35 و 5 درصدی تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی، 73، 46 و 11 درصدی تعداد دانه در خورجین شاخه­ های فرعی، 19، 28 و 26 درصدی وزن هزار دانه و 62، 51 و 27 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با شاهد گردید. بیشترین عملکرد دانه در آزمایش شاهد، به میزان 3110 کیلوگرم در هکتار، و پس از آن به ­ترتیب در آزمایش­ های قطع آبیاری از خورجین­ دهی، گل­دهی و ساقه ­دهی به میزان 2510،1773 و1450 کیلوگرم در هکتار بود. تنش خشکی سبب کاهش هدایت روزنه ­ای، محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سلولی شد، در حالی که عدد SPAD را افزایش داد. در بین ارقام مورد بررسی، رقم GKH در شرایط تنش خشکی با کمترین درصد نشت الکترولیت­ها­، هدایت روزنه ­ای و محتوای نسبی آب برگ بالا، از بالاترین تعداد خورجین، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه برخوردار بود. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که اعمال قطع آبیاری از مرحله خورجین­ دهی به دلیل کاهش تعداد دفعات آبیاری و استفاده بهینه از آن در آبیاری محصولات تابستانه همراه با استفاده از ارقام متحمل به خشکی، می­تواند در افزایش بهره­وری و سطح زیر کشت کلزا در مناطق خشک و نیمه خشک مؤثر باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی برخی شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی

خشکی یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده تولید محصولات زراعی در دنیا است. به‌منظور ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی، آزمایشی به‏ صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار، از زمان انتهای گلدهی تا پر شدن دانه (مدت 26 روز) انجام شد. فاکتور اصلی تنش خشکی در دو سطح تنش و شاهد (به‌ترتیب با 160 و 80 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرع...

متن کامل

ارزیابی ارقام گندم بهاره از نظر صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و زراعی تحت تنش خشکی

For evaluation of the reaction twenty of spring wheat cultivars under complete irrigation (control) and drought stress condition starting before booting stage, an experiment was conducted in split plot basis of Randomized Complete Block Design with 4 replications in two cropping years (2010-2011 and 2011-2012) in research farm of Agriculture Faculty, University of Tabriz. The results of varianc...

متن کامل

تجزیه ژنتیکی برای برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک کلزا در شرایط تنش و عدم تنش خشکی

به‌منظور برآورد ترکیب‌پذیری و پارامترهای ژنتیکی کلزا از لحاظ خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک از طرح دای‌آلل دوطرفه استفاده گردید. نتاج 1F به‌همراه والدها در دو آزمایش مجزا تحت شرایط تنش و عدم تنش‌خشکی بر پایه طرح لاتیس ساده 9 × 9 در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود) طی سال زراعی 95-1394مورد ارزیابی قرار گرفتند. واریانس ترکیب‌پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) و تلاقی‌های معکوس برای اکثر خصوصیات در دو ...

متن کامل

بررسی برخی شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی

خشکی یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده تولید محصولات زراعی در دنیا است. به منظور ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی، آزمایشی به‏ صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار، از زمان انتهای گلدهی تا پر شدن دانه (مدت 26 روز) انجام شد. فاکتور اصلی تنش خشکی در دو سطح تنش و شاهد (به ترتیب با 160 و 80 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرع...

متن کامل

بررسی تنوع ژنتیکی ارقام گندم بهاره از نظر صفات فیزیولوژیک و زراعی تحت تنش خشکی

selection tolerant cultivars of wheat (as a strategic plant) under drought stress by using traits that are less affected by the environment, increases efficiencies. In this regard, in order to study some genetic parameters of physiological and agronomical traits and also genetic diversity in spring wheat cultivars under normal irrigation (control) and drought stress conditions in booting stage,...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  155- 171

تاریخ انتشار 2015-03-06

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023