ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به نماتد سیستی غلات (Heterodera filipjevi) در شرایط گلخانه

نماتدهای سیستی غلات یکی از عوامل زنده تهدیدکننده تولید گندم مخصوصاً در شرایط دیم و استرس‌های ناشی از خشکی در بیشتر کشورهای تولیدکننده گندم در جهان به شمار می­ روند. از بین گونه‌های نماتد سیستی غلات، Heterodera filipjevi  گونه غالب و شایع در مزارع غلات ایران است. در این مطالعه واکنش ژنوتیپ‌های رایج گندم نان شامل چندین رقم و لاین نسبت به H. filipjevi در شرایط گلخانه، برمبنای روش ارایه شده جهت غربالگری ژنوتیپ­ های گندم تحت شرایط کنترل شده، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد ارقام بک کراس روشن با میانگین جمعیت 2/30 و سیلور استار با میانگین جمعیت 8/6 سیست و ماده بالغ، به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین جمعیت را به خود اختصاص دادند. تجزیه خوشه­ ای داده­ ها، کلیه ژنوتیپ­ ها را در چهار گروه تقسیم‌بندی نمود. سه رقم بک کراس روشن، پیشتاز و پیشگام با توجه به بالاتر بودن میانگین تعداد سیست‌های موجود در خاک و ریشه نسبت به رقم حساس بزوستایا (شاهد حساس) به عنوان ژنوتیپ­ های بسیار حساس (HS) گروه­ بندی شدند. ارقام مهدوی، بم، دنا، بهار، سیوند، افق، ارگ و بزوستایا در گروه ژنوتیپ­ های حساس (S) قرار گرفتند. ژنوتیپ­ های روشن، الوند، پارسی، ES-93-95 و مرودشت به عنوان ژنوتیپ های نسبتاً حساس (MS) و ژنوتیپ­ های سیروان، M-90-9 و M-90-7 به همراه ژنوتیپ سیلور استار (شاهد نسبتاً مقاوم)، در گروه ژنوتیپ­ های نسبتاً مقاوم (MR) قرار گرفتند.