ارزیابی مقاومت به خشکی در گلابی جنگلی (Pyrus boisseriana Buhse.)

ژرم پلاسم‌های وحشی گونه‌های باغی منابع ارزشمندی هستند که می‌توانند در جنگلداری پایدار مورد توجه قرار بگیرند. در این پژوهش، ژرم‌پلاسم وحشی گلابی (Pyrus boisseriana Buhse.) از یک اکوسیستم جنگلی (جوزک- درکش، خراسان شمالی) جمع آوری و در یک آزمایش گلخانه‌ایی پتانسیل مقاومت آن به خشکی بر اساس پارامترهای فیزیولوژی، رشد و بیوشیمیایی ارزیابی شد. در شرایط گلخانه و با اعمال قطع آبیاری بر نهال‌های شش ماهه، پس از 18 روز علائم پژمردگی برگ ظاهر گردید. با شدت گرفتن خشکی پارامترهای هدایت روزنه‌ایی، فتوستز و تعرق به حداقل مقادیر می‌رسد. کاهش فتوسنتز در طول دوره آزمایش سبب کاهش رشد و میزان برگ‌زایی شده در حالی که بیوماس ریشه و ساقه در مقایسه با نهال‌های شاهد کاهش معنی‌داری نداشت. در انتهای آزمایش پتانسیل آبی برای گیاهان کنترل 66/0- و برای گیاهان تحت تنش خشکی 22/2- مگاپاسکال ثبت شده است. کاهش پتانسیل آبی سبب کاهش محتوای نسبی رطوبت برگ تا حدود 57 درصد و به دنبال آن افزایش نشت الکترولیت تا حدود 45 درصد شده است. محتوی کلروفیل a و b کاهش معنی‌داری نداشته‌ ولی محتوای کارتنوئید افزایش نشان داد. میزان پرولین افزایش معنی‌دار نداشت. در نهایت می‌توان اظهار کرد که گلابی جنگلی توانست با کاهش برخی از فعالیت‌های فیزیولوژیک (تبادلات گازی، پتانسیل آبی و محتوای نسبی رطوبت) و افزایش برخی از مولفه‌های آنتی اکسیدانتی (کارتنوئید) یک دوره 18 روزه بدون آبیاری را متحمل شود ولی بدون شک به مطالعات تکمیلی بویژه اعمال خشکی در عرصه و استفاده از آنالیز بیان ژن ها و پروتئین ها برای تصمیم‌گیری کلی نیاز است.