ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های بهاره کلزا در دو سال زراعی با شرایط آب و هوایی مختلف

عملکرد دانه و روغن، اجزای عملکرد، صفات زراعی و درصد روغن 18 ژنوتیپ بهاره کلزا در یک آزمایش دو ساله با شرایط آب و هوایی متفاوت (83-1381)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد بررسی گردید. نتایج تجزیه مرکب دو ساله داده های آزمایش نشان داد که اثر سال بر طول دوره رشد، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن در سطح یک درصد معنی دار بود. اگرچه کاهش طول دوره رشد در سال دوم آزمایش سبب کاهش معنی دار وزن هزار دانه ژنوتیپ ها گردید، ولی مساعد بودن شرایط آب و هوایی و افزایش تعداد ساعات آفتابی طی مراحل گلدهی و تشکیل دانه، سبب افزایش تعداد دانه در بوته و در نتیجه افزایش معنی دار عملکرد دانه و روغن در سال دوم نسبت به سال اول آزمایش شد. میانگین عملکرد دانه در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 2359 و 3318 کیلوگرم در هکتار بود. وزن هزار دانه هیبریدهای هایولا 401 (به ترتیب 4.64, 4.59 و 4.52 گرم برای هیبرید های هایولا 401 خارجی، صفی آباد و برازجان) و هایولا 420 (4.72 گرم) به طور قابل توجهی بیشتر از ژنوتیپ های دیگر بود. بیشترین درصد روغن (45.6 درصد) مربوط به ژنوتیپ آپشن 500 بود. هیبرید هایولا 420 به ترتیب با تولید 3560 و 2049 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه و روغن را داشت و با توجه به عملکرد بالا و خصوصیات زراعی مطلوب به نظر می رسد که این هیبرید می تواند همراه با هیبرید هایولا 401 به عنوان ارقام مناسب جهت کشت در مناطق شرقی گلستان توصیه شوند.