ارزیابی شاخص‌های ارجحیت تعدادی از گونه‌های مرتعی برای اصلاح و احیاء مراتع نیمه‌استپی (مطالعۀ موردی: سایت تحقیقاتی مرتع، اردبیل)

نویسندگان

  • جابر شریفی استادیار پژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی.
  • علی اشرف جعفری استاد پژوهش بخش تحقیقات مرتع موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی-ایران.
  • یونس رستمی کیا استادیار پژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل-سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:

بررسی ارجحیت چهار گونه از گندمیان علوفه­ای چند ساله شامل:Alopecurus textilis L. ، Festuca ovina L.وF. sulcata L. و Agropyron trichophorum (Link) Richter. ، به منظور استفاده در اصلاح و احیاء مراتع ، بذور گونه­ها از رویشگاه­های طبیعی استان اردبیل جمع­آوری شد، پس از آزمون قوۀ نامیه و آماده­سازی بستر کاشت، کشت بذور مذکور در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پلات­های خرد شده با سه تکرار در عرصۀ ایستگاه تحقیقاتی اردبیل از سال 1389 تا 1393 انجام شد. پس از استقرار گیاهان و در انتهای فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده مانی، پوشش تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال، عملکرد علوفه و بذر اندازه‌گیری و به مدت سه سال ادامه داشت. تجزیه واریانس داده­ها با استفاده از نرم افزار SAS و مقایسۀ میانگین به روش دانکن در سطح 5%  انجام شد. نتایج نشان داد که در بین گونه­های مورد مطالعه به جز در صفات درصد زنده مانی در بقیۀ صفات مانند تولید علوفه، ارتفاع بوته، پوشش تاجی، قدرت نهال و تولید بذر اختلاف معنی­دار در سطح 1 % وجود داشت. همچنین مقایسۀ میانگین داده‌ها نشان داد که برترین گونه از نظر ارتفاع بوته، درصد پوشش تاجی و تولید علوفه مربوط به گونۀ A. trichophorumبود. از نظر قدرت نهال گونۀ A. trichophorum و گونۀ F. sulcata بیشترین امتیاز را داشتند، ولی از نظر تولید بذر گونۀ  F. sulcata  بیشترین  امتیاز را داشتند. بنابراین، این گونه­ها می­توانند در فرآیند اصلاح و توسعۀ مراتع در مناطق نیمه­خشک مورد استفاده قرار گیرند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی ارجحیت اکسشن‌های برتر از گونه Festuca sulcata L.برای استفاده در اصلاح و احیاء مراتع آلپی استان اردبیل

گونهL. Festuca sulcata ازگندمیان چند‌ساله ویژه مراتع نیمه‌استپی مناطق آلپی است. به‌منظور ارزیابی کیفیت رشد، عملکرد تولید علوفه و تولید بذر، پنج اکسشن از این گونه در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی در شرایط دیم با سه تکرار در ایستگاه سامیان اردبیل کاشته شد. پس از استقرار نهال‌ها، در پایان فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده‌مانی، پوشش‌تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال و عملکرد علوفه و بذر از سال 1389 تا 139...

متن کامل

بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیاء مراتع (مطالعۀ موردی: مرتع چقاکدو در استان کرمانشاه)

    اهمیت مراتع در تعلیف دام و حفظ اکوسیستم طبیعی انکارناپذیر است. با توجّه به وسعت زیاد مراتع و نیاز به نیروی انسانی زیاد برای حفظ، اصلاح و احیای این منابع، به نظر می­رسد مشارکت مرتعداران در عرصه­های مذکور بهترین رویکرد برای توسعۀ این منابع باشد. مشارکت بدون پشتوانه سرمایۀ اجتماعی امری غیرممکن است، از این رو در این پژوهش، تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر میزان مشارکت مرتعداران در اصلاح و احیای مرتع چقاک...

متن کامل

طرح‌های مرتعداری و سلامت مرتع (مطالعۀ موردی: مراتع شهرستان تربت‌حیدریه)

مراتع به عنوان منبع تولید گوشت، ‌علوفه، آب و خاک نقش مهمی در اقتصاد کشور برخوردار است، ولی افزایش تعداد بهره­برداران و تعداد دام در مراتع توازن بین تولید و برداشت را از میان برده است. برای جلوگیری از روند صعودی تخریب مراتع اقدام به تهیه و اجرای طرح­های مرتع­داری شده است. در این تحقیق تأثیر اجرای طرح­های مرتعداری بر شاخص­های مختلف نظیر تنوع گیاهی، وضعیت، گرایش مرتع، تولید و درصد تاج پوشش گیاهی د...

متن کامل

تعیین میزان تغییرات تولید و مصرف گیاهان مرتعی در مراتع (اردبیل- سایت یایپاق سبلان)

هدف از این تحقیق بررسی ویژگی‌های تولیدی و مقدار مصرف علوفه گیاهان غالب تیپ­های گیاهی در مراحل مختلف فنولوژی توسط دام، به مدت چهار سال در مراتع سبلان استان اردبیل می‌باشد. در این مطالعه از هرگونه در هر ماه حداقل 4 پایه متوسط در داخل و 4 پایه متوسط نیز در بیرون قطعه محصور انتخاب و علامت­گذاری شد و در موعد مقرر تمام تولید این پایه‌ها برداشت شد. بدین جهت با شروع فصل چرا و ورود دام به مرتع، مقدار عل...

متن کامل

بررسی تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر تغییرات بارندگی در مراتع نیمه استپی استان اردبیل (مطالعه موردی: سایت تحقیقات مرتع ارشق)

      قسمت اعظم مراتع کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد که در این اقلیم، نوسان بارندگی از عوامل عمده‌ای است که پوشش گیاهی و به دنبال آن تولید علوفه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در سال‏های خشک که بارندگی کاهش می‏‌یابد، سطح پوشش گیاهی و میزان تولید علوفه آسیب می‏بیند. این تحقیق با هدف بررسی تغییرات پوشش گیاهی با بارندگی در مراتع نیمه استپی اردبیل در طی نه سال متوالی (1377تا 1385) انجام گردید. ن...

متن کامل

ارزیابی وضعیت مرتع براساس شاخصهای گیاهی در مراتع ییلاقی لاسم هراز

 با توجه به اهمیت تعیین وضعیت مرتع در مدیریت صحیح اکوسیستم­های مرتعی و همچنین ارتباط تنوع گیاهی، درصد تاج پوشش و درجه اهمیت گونه غالب با وضعیت و سلامت مرتع، تحقیق حاضر به مقایسه سه روش ارزش مرتع، شش فاکتوری و چهار فاکتوری، جهت تعیین مناسب­ترین روش تعیین وضعیت، در مراتع ییلاقی لاسم هراز پرداخته است. به این منظور ابتدا تفکیک واحدهای پوشش گیاهی منطقه با استفاده از عکس­های هوایی (مقیاس 1:20000) و ک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 71  شماره 3

صفحات  659- 666

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023