ارزیابی توان کاربری مرتع به روش سیستمی در حوزه آبخیز خانقاه سرخ ارومیه

تناسب استفاده از مرتع در حوزه­های آبخیز به­منظور استفاده بهینه از اراضی، از اهمیت خاصی برخوردار است که این امر با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی انجام می­شود. در این روش، توان اکولوژیکی سرزمین برای هر یک از کاربریهای مرسوم مشخص می­شود. به همین منظور در حوزه آبخیز خانقاه سرخ، پس از شناسایی منابع اکولوژیکی، واحد­های همگن اکولوژیکی مشخص و توان کاربری مرتع در کل حوزه تعیین گردید. براساس نتایج بدست­آمده؛ 18 واحد زیست­محیطی در مقیاس 1:25000 در منطقه تشخیص داده شد که بخشهای وسیعی از آن به اراضی مرتعی با کلاسهای 2 تا 3 اختصاص دارد. قابلیت و توان اکولوژیک بالفعل اراضی مورد مطالعه برای کاربری مرتع با کلاس1 کم می‌باشد. در این خصوص؛ 24 درصد از سرزمین، به لحاظ ساختار زمین­شناسی و به­ویژه به واسطه تندی شیب، اکوسیستم حفاظتی قلمداد و برای چرای حیات وحش پیشنهاد می­شود. ضمن اینکه 8/3 درصد از اراضی مرتعی دارای توان کلاس 1؛ 11 درصد دارای توان کلاس 2 و 5/19 درصد دارای توان کلاس 3 می­باشد. نتایج بدست­آمده از این مطالعه به­منظور مکان­یابی برنامه­های اصلاح مرتع و طبقه­بندی مراتع از لحاظ روش مرتع­داری، کاربرد دارد. بر این اساس در 8/3 درصد (76 هکتار) از مراتع منطقه که دارای توان کلاس 1 می­باشند، روش مرتع­داری تعادلی و در 6/54 درصد (1091 هکتار) که دارای توان کلاس 2 و 3 می­باشند، روش مرتع­داری طبیعی پیشنهاد می­شود. بنابراین عملیات اصلاح مرتع یا مرتع­داری مصنوعی، برای 7/41 درصد (833 هکتار) اراضی و به­منظور تبدیل دیمزارهای کم بازده به مراتع دست­کاشت، پیشنهاد می­گردد