ارزیابی تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحله‌های تحولی تودۀ طبیعی راش، جنگل هفت‌خال در شرق مازندران

این تحقیق با هدف بررسی مشخصه‌های زادآوری طبیعی، تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحله‌های تحولی توده‌های راش شامل مراحل اولیه، اوج و پوسیدگی انجام گرفت. در این بررسی در جنگل‌های دست‌نخوردۀ هفت‌خال مازندران سه قطعۀ یک‌هکتاری از هر مرحلۀ تحولی و در هر قطعه نمونه،10ریز‌قطعه نمونۀ 100 متر مربعی به‌صورت منظم تصادفی انتخاب شد. اندازه‌گیری مشخصه‌های زادآوری طبیعی، تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در ریز‌قطعه نمونه‌ها انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بیشترین تراکم زادآوری طبیعی در مرحلۀ تحولی اوج بود (5/7 اصله در 100 متر مربع)، ولی در دو مرحلۀ اولیه (8/2 اصله در 100 متر مربع) و پوسیدگی (9/2 اصله در 100 متر مربع) اختلاف معنی‌دار نبود. براساس شاخص تنوع شانون- وینر، بیشترین تنوع گیاهی در مرحلۀ تحولی اوج (375/2) و کمترین تنوع در مرحلۀ تحولی پوسیدگی (929/1) وجود داشت. البته مقدار این شاخص در مرحلۀ اولیه (106/2) با دیگر مرحله‌های تحولی اختلاف معنی‌داری نداشت. همچنین از نظر تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی، شاخص‌های شانون- وینر و سیمپسون در بین مرحله‌های تحولی اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. تغییر تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی شانون- وینر نیز به‌ترتیب نزولی شامل مرحله‌های تحولی اوج، اولیه و پوسیدگی بود. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که فراوانی زادآوری طبیعی، تنوع پوشش گیاهی و تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحلۀ تحولی "اوج"، شرایط مناسب‌تری از مراحل تحولی "اولیه" و "پوسیدگی" داشت.