ارزیابی تمرکز جغرافیایی استانی صنعت و عوامل مؤثر بر میزان آن در ایران

نویسندگان

  • یونس تیموری فوق لیسانس برنامه ریزی و توسعه اقتصادی، دانشگاه بوعلی سینا
چکیده مقاله:

چگونگی توزیع و پراکندگی فعالیت­های تولیدی و استقرار واحدها و بنگاه­های صنعتی در مناطق مختلف به تصمیم­های این واحدها برای مکان­یابی در نواحی معین بستگی دارد. امّا بسیاری عوامل مهم  وجود دارند که در این تصمیم­گیری مؤثر هستند و واحدهای تولیدی با در نظر گرفتن آن عوامل، اقدام به انتخاب مکان و منطقۀ مناسب برای استقرار در آن می­کنند. پس می­توان گفت آن عوامل باعث ایجاد نوعی تمرکز به نام تمرکز جغرافیایی در صنعت می­شوند که یکی از مهم­ترین عناصر ساختار بازار می­باشد. در این تحقیق ما با اندازه­گیری میزان تمرکز جغرافیایی استانی برحسب اشتغال و با استفاده از شاخص EG، به بررسی تأثیر عوامل مؤثر در این نوع تمرکز برای دورۀ 1385- 1379 می­پردازیم و برای این کار مدل اقتصادسنجی پانل دیتا و روش Pooling و نرم­افزار Eviews6 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج این ارزیابی برای دورۀ مورد مطالعه نشان می­دهد که سه استان سمنان، قزوین و تهران به ‌ترتیب دارای بیشترین تمرکز جغرافیایی فعالیت­های مختلف در خود می­باشند. همچنین سه عاملِ موجودی سرمایۀ انسانی، دسترسی به حمل و نقل و دسترسی به بازار مصرف به ‌ترتیب بیشترین تأثیر معنی­دار را بر میزان تمرکز جغرافیایی صنایع در بین استان­ها ­دارند. البته متغیر سرمایۀ انسانی در مقایسه با سایر عوامل مؤثر بر میزان تمرکز جغرافیایی فعالیت­ها، بیشترین قدرت توضیح­دهندگی را در مدل دارا می­باشد. معنی­دار بودن عامل سرمایۀ انسانی و ارتباط مثبت و قوی آن با میزان تمرکز جغرافیایی، یکنقطۀ قوت برای سیاست­های دولت در تنظیم تمرکز جغرافیایی در بین استان­ها و مناطق مختلف کشور است؛ به طوری که دولت با افزایش میزان کمّی و کیفی این نوع سرمایه بخصوص در استان­های محروم خواهد توانست در جهت کاهش میزان تمرکز جغرافیایی و ایجاد یک توسعۀ هماهنگ منطقه­ای گام بسیار مهمی بردارد.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد تمرکز فضایی صنعت و عوامل مؤثر بر آن در بین استان‌های ایران

This paper considers spatial distribution of industrial activities and effective factors on such a distribution. Ellison and Glaeser’s spatial concentration index, has been used for measureing spatial distribution of industry. This index has been calculated by Ad-value variable for 30 provinces of Iran and for period of 2006-2013. So, The spatial panel data model has been used in order to...

متن کامل

سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل و تأثیر آن بر تمرکز جغرافیایی فعالیت‌ها در صنعت کشور ایران

       در این مطالعه به طور اخص به اهمیت ارتباط بین بخش­های صنعت و حمل و نقل، در چگونگی شکل­گیری توزیع فعالیت­های صنعتی در کشور ایران می­پردازیم. اینکه آیا با توجه به ارتباط بین این دو بخش، سرمایه­گذاری بیشتر در بخش حمل و نقل خواهد توانست در توزیع فعالیت­های تولیدی بخش صنعت مؤثر باشد. برای این منظور بعد از محاسبه ارتباط بین دو بخش صنعت و حمل و نقل از طریق جدول داده- ستاده سال 1380 و با استفاده ...

متن کامل

عوامل مؤثر بر رشد صنعت گردشگری ایران

پاسخ به این پرسش که «چه عواملی در افزایش درآمد­های گردشگری خارجی ایران مؤثر هستند؟» زمینه­­­­ اجرای پژوهش حاضر را فراهم آورده­است. «افزایش تعداد اتاق در هتل»، «آموزش منابع انسانی شاغل در صنعت گردشگری» و «جنگ» از جمله متغیرهای توضیحی هستند­که به گمان محقق می­توانستند موجب تأثیر ­بر گردشگری خارجی ایران( متغیر وابسته )شوند. نوع داده­های پژوهشی سری­زمانی 1386-1357 است. برای آزمون پایایی سری زمانی...

متن کامل

بررسی عوامل اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر سن ازدواج در ایران: یک مطالعۀ میان استانی

تغییرات صورت گرفته در حوزۀ ازدواج و خانواده همانند بسیاری دیگر از جنبه های زندگی اجتماعی انسان، یک واقعیت انکارناپذیر زندگی در دنیای مدرن است. نوسازی و توسعۀ اقتصادی- اجتماعی از عوامل اصلی این تغییرات است. هدف این مقاله بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و فرهنگی بر سن ازدواج در استان‌های مختلف کشور است. این عوامل عمدتاً عبارتند از: بیکاری، تورم، رشد مخارج خانوار، سطح درآمد استان و تحصیلات. نتایج حاصل از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 5

صفحات  105- 120

تاریخ انتشار 2012-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023