ارزیابی تحمل به بیماری‌ زنگ قهوه‌ای در ژنوتیپ‌های منتخب گندم نان

تحمل به بیماری، توانایی تولید محصول خوب توسط گیاه است حتی در شرایطی که به بیمارگر آلوده شده باشد. گیاهان متحمل در واقع به بیمارگر حساس هستند ولی توسط آن از بین نرفته و عموما آسیب اندکی می‌بینند. در این پژوهش برای ارزیابی و تعیین میزان تحمل تعدادی از ارقام منتخب گندم نسبت به بیماری زنگ‌ قهوه‌ای گندم 20 ژنوتیپ در طی دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 بررسی شدند. اثر زنگ قهوه‌ای در اهواز بر عملکرد محصول گندم در دو شرایط بیماری شدید (تنش) و در شرایط حفاظت شده از بیماری (عدم تنش) بررسی شد. نتایج نشان داد که میانگین درصد کاهش عملکرد کلیه ژنوتیپ‌های مورد بررسی نسبت به زنگ قهوه‌ای 25/2% بود. در این پژوهش دامنه خسارت ژنوتیپ‌های مورد بررسی نسبت به زنگ قهوه‌ای از 6 الی 46 درصد متغیر بود. کمترین تغییرات عملکرد محصول نسبت به این بیماری به ترتیب مربوط به ارقام شیرودی، افلاک، سیروان، شیراز، اینیا و افق با کاهش بین 6 الی 16 درصد بود که به ترتیب ارقام مذکور نسبت به زنگ قهوه‌ای بیشترین پایداری عملکرد را داشتند. بر اساس همین محاسبات بیشترین تغییرات عملکردی با حدود 30 الی 50% کاهش محصول به ترتیب متعلق به ارقام بولانی، نیشابور، توس، الوند، روشن، استار، شهریار و ویریناک بود که بیشترین خسارت و کمترین پایداری عملکرد را نسبت به این بیماری داشتند. در بین ارقام حساس به زنگ قهوه‌ای ارقام افق و بهار به ترتیب با 16/52% و 21/8%کاهش عملکرد کمترین کاهش را داشتند و متحمل‌ترین ارقام این گروه بودند.