ارزیابی استفاده از آنالیز میکروپروب اشعه ایکس (XPMA) به‌عنوان روش غیرتخریبی در شناسایی ترکیب شیمیایی لعاب‌های تاریخی

نویسندگان

  • سمیه نوغانی دانش‌آموخته‌ی دکتری مرمت اشیای تاریخی- فرهنگی، دانشگاه هنر اصفهان
  • فهیمه شیرانی دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد مرمت اشیای تاریخی- فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
  • محمد مهدی کریم‌نژاد استادیار گروه مرمت دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
چکیده مقاله:

بررسی و ارزیابی ویژگی­های آثار تاریخی و اجزای تشکیل‌دهنده­ی آن‌ها با توجه به زمینه­های ساختارشناسی، فن­شناسی و  آسیب­شناسی به کمک آنالیزهای غیرمخرب (NDT)، ازجمله حوزه­های موردتوجه و حائز اهمیت در باستان­سنجی به­شمار    می­رود. در این پژوهش، نتایج بررسی ترکیب شیمیایی لعاب کاشی هفت‌رنگ به‌احتمال متعلق به دوره‌ی صفوی، با استفاده از روش آنالیز میکروپروب پراش اشعه ایکس (XPMA) به­صورت کیفی و کمّی و بدون نمونه­برداری از اثر، ارائه شده است. داده­های حاصل از این روش آنالیزی، امکان شناسایی نوع عناصر اصلی، فرعی و کمیاب تشکیل‌دهنده‌ی لعاب و درصد آن‌ها، همچنین مقدار ترکیب اکسیدی اتم­های موجود را بدون هیچ‌گونه عارضه‌ی تخریبی، با دقت، سهولت و سرعت بالا فراهم می­آورد. با توجه به  داده­های حاصل از این آنالیز، می­توان اظهار داشت که این لعاب­ها از دسته­ی لعاب­های سربی بوده و اکسید کلسیم به­عنوان  کمک­ذوب در ترکیب آن‌ها استفاده شده است. همچنین براساس اکسیدهای رنگ­ساز شناسایی شده در رنگ­هایی چون آبی فیروزه­ای (با حضور اکسید مس)، زرد (با حضور اکسید آهن در مجاورت اکسید کلسیم) و سبز روشن (اکسید کروم) که در محیط اکسیداسیون رنگ­های مذکور را ایجاد می­کنند، محیط پخت لعاب نیز در اتمسفر اکسیداسیون بوده است. شناسایی مواد تشکیل‌دهنده‌ی ساختار نمونه‌ی موردمطالعه از طریق آنالیزهای عنصری، فازی، حرارتی (XRF، XRD، STA) و پتروگرافی انجام گرفت که حاکی از محیط پخت اکسیداسیون و محدوده­ی دمای پخت 800 – 850 درجه سانتی­گراد بدنه است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی پوسیدگی در چوب صنوبر و راش با استفاده از روش غیرمخرب اشعه ایکس

مطالعات رادیوگرافی یکی از روش‌های غیرمخرب برای ارزیابی کیفی چوب‌آلات ساختمانی به‌منظور آشکارسازی عیوب آن به سبب تخریب طبیعی می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی معایب چوب صنوبر دلتوئیدس و راش ناشی از پوسیدگی با استفاده از روش غیرمخرب اشعه X انجام شد. برای هر گونه از نمونه‌های رنگ نشده (فاقد پوشش) و رنگ شده با سیلر و کیلر (پوشش داده شده) استفاده گردید که تحت فرایند پوسیدگی مطابق با استاندارد D141...

متن کامل

مطالعه طیف جذبی اشعه ایکس ترکیب زیرکونیا با استفاده از روش ابتدا به ساکن

در کار حاضر، ابتدا با استفاده از روش شبه پتانسیل و در چارچوب نظریه تابعی چگالی توسط کد محاسباتی espresso، بر روی پارامتر‎های شبکه‎ی پنج فاز زیرکونیا بهینه‎سازی صورت گرفت. سپس به بررسی خواص ساختاری از جمله ثابت‎های شبکه تعادلی، مدول حجمی و مشتق آن نسبت به فشار و همچنین برخی خواص الکترونی از جمله ساختار نواری، چگالی حالت‎های کلی و جزئی و گاف انرژی هر پنج فاز پرداختیم. در ادامه طیف جذبی اشعه ایکس ...

بررسی اتساع غیرعادی خطوط D.S در فلزات خاکی نادربا استفاده از تفرق اشعه ایکس

آزمایشهای انجام شده توسط تفرق اشعه ایکس مربوط به فلز اربیوم (Er) از خانواده فلزات خاکی نادر با ساختمان بلوری هگزاگونال است.هدف این بررسی بدست آوردن اطلاعات کافی از اتساع غیر عادی خطوط D.S فلزات خاکی نادر است که انبساط حرارتی آنها کاملا غیر ایزوتروپ می باشد. آنچه مسلم است با کاهش درجه حرارت، حتی هنگامی که به درجه حرارت محیط می رسیم ، پهنای خطوط تفرق اشعه ایکس برای سه فلز آخری از خانواده فلزات خا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 2

صفحات  193- 210

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023