ارزیابی اثر دگرآسیبی و ضد قارچی غلظت‌های مختلف عصاره آبی برگ و بنه زعفران ((Crocus sativus L. بر گیاه خرفه و قارچ پنی‌سیلیوم

امروزه عوارض ناشی از کاربرد علف‌کش‌ها و قارچ‌کش‌های صنعتی به عنوان یکی از چالش‌های بسیار مهم زیست محیطی در دنیا مطرح شده است. از این رو استفاده از مواد طبیعی دارای توان علف‌کشی و قارچ‌کشی می‌تواند به عنوان جایگزینی برای ترکیبات صنعتی مطرح گردد. از این رو به منظور ارزیابی خاصیت دگرآسیبی و قارچ‌کشی عصاره آبی برگ و بنه زعفران بر گیاه خرفه و قارچ بیماریزای پنی سیلیوم سه آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به ترتیب در آزمایشگاه تحقیقات بذر، گلخانه تحقیقاتی و آزمایشگاه بیماری‌های گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش‌های اول و دوم شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و شش غلظت عصاره آبی (0، 5/0، 1، 5/1، 2 و 4 درصد وزنی- حجمی) و تیمارهای آزمایش سوم شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و هفت غلظت عصاره آبی ( 0، 0078/0، 0312/0، 0625/0، 25/0، 1 و 4 درصد وزنی- حجمی) بود. بیش‌ترین غلظت عصاره به ترتیب مو جب کاهش 4/52، 4/71، 7/81 و 2/79 درصدی میانگین زمان جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ساقه‌چه و وزن خشک ریشه‌چه در مقایسه با تیمار شاهد شد. عصاره بنه باعث کاهش 5/8، 5/21، 7/20 و 2/19 درصدی میانگین زمان جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشک ساقه‌چه و وزن خشک ریشه‌چه در مقایسه با عصاره برگ شد. نتایج آزمایش گلدانی نیز نشان داد که غلظت عصاره و نوع عصاره و همچنین اثرات متقابل آن‌ها بر درصد سبز شدن، وزن تازه اندام هوایی و وزن خشک اندام هوایی معنی‌دار است. عصاره برگ در بیشترین غلظت به ترتیب 7/86، 7/85 و 8/85 درصد و عصاره بنه در بیشترین غلظت به ترتیب 7/98، 8/97 و 98 درصد کاهش در درصد سبز شدن و وزن تازه و خشک اندام هوایی خرفه را نشان دادند.