ارزیابی اثر تغییر کاربری اراضی از مرتع به گندم دیم بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک با استفاده از شاخص کیفیت خاک
نویسندگان
چکیده مقاله:
چکیده فعالیتهای کشاورزی به ویژه گندم دیم یکی از عوامل اصلی تخریب مراتع طبیعی در غرب ایران است. این پژوهش با هدف بررسی اثر درازمدت تغییر کاربری مرتع به گندم دیم (40 سال) بر برخی ویژگیهای خاک در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سارال واقع در استان کردستان انجام شد. نمونههای خاک از عمق صفر تا 25 سانتی‌متری به صورت تصادفی جمعآوری شدند. برخی از ویژگیهای خاک شامل بافت خاک، جرم مخصوص ظاهری، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها، ظرفیت تبادل کاتیونی، هدایت الکتریکی، pH، کربنات کلسیم معادل، کربن آلی و نیتروژن کل و همچنین میزان قابل دسترس عناصر منیزیم، کلسیم، پتاسیم، فسفر، نیترات و آمونیوم اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تغییر کاربری از مرتع بکر به زمین کشاورزی سبب کاهش معنیدار کیفیت خاک در مورد تمامی شاخصهای مورد بررسی، به غیر از جرم مخصوص ظاهری، کربنات کلسیم معادل، فسفر، منیزیم، آمونیوم و نیترات شد. تعیین شاخص کیفیت خاک (SQI) با استفاده از تجزیه و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) نشان داد که کربن آلی، نیتروژن کل، رس و سیلت در حدود 90 درصد واریانس کل را به خود اختصاص دادهاند، که به عنوان مجموعه حداقل داده‌ها در محاسبه SQIانتخاب شدند. نتایج شاخص SQI نشان داد که میزان این شاخص در مرتع بکر (58/1) به طور چشمگیری بیشتر از زمین زراعی (72/0) است، که نشان دهنده تخریب کیفیت خاک در نتیجه عملیات کشت و کار است.
منابع مشابه
بررسی نقش تغییر کاربری اراضی بر برخی از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فرسایش‌پذیری خاک
تغییر کاربری جنگل به اراضی کشاورزی، عموماً تأثیر جدّی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش تغییر کاربری جنگل بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و در ادامه شناخت شماری از متغیرهای مؤثر خاک بر شاخص فرسایش‌پذیری در بخشی از حوضه آبخیز برنجستانک صورت گرفته است. بدین منظور سه کاربری جنگل، زراعت دیم (گندم) و باغ مورد بررسی قرار گرفت. نمونههای...
متن کاملبررسی آثار تغییر کاربری اراضی بر شاخصهای فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک در افق‌های سطحی اراضی مرتعی شرق استان قزوین
پیوستگی بهره‌برداری پایدار از اراضی در گرو توجه به شاخصهای کیفیت خاک است که در نهایت منجر به حفاظت از محیط‌زیست نیز خواهد شد. به همین دلیل ارزیابی جنبه‌های گوناگون کیفیت خاک که نسبت به اعمال شیوه‌های مختلف مدیریت اراضی از خود حساسیت نشان می‌دهند بسیار با اهمیت است. در این پژوهش شاخصهای گوناگون کیفیت خاک در پنج کاربری مختلف شامل مرتع دست نخورده، مرتع تحت چرا، اراضی دیم، اراضی دیم رها شده و ارا...
متن کاملتأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: بانه)
تغییرات غیر‌علمی و نا‌آگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگیهای مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. در این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در سه کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه استان کردستان سه ایستگاه به‌طور تصادفی انتخاب شد. در هر ایستگاه با کاربری معین، از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری خاک نمونه...
متن کاملارزیابی اثر تغییر کاربری اراضی از جنگل به کشاورزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک (مورد مطالعه: منطقۀ زرین‌آباد ساری)
به‌منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی از جنگل هیرکانی به اراضی کشاورزی دیم (کلزا) و آبی (شالیزار) بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک در منطقة زرین‌آباد ساری، از هر کاربری در چهار تکرار از دو عمق 0-20 و20-50 سانتی‌متر نمونه‌برداری شد. براساس نتایج، تغییر کاربری اراضی جنگل به شالیزار سبب افزایش مقدار واکنش خاک از 43/6 به 52/7 شد؛ اما تبدیل آن به کشت دیم (کلزا) اثر معنا‌داری بر واکنش خاک نداشت. تغییر ک...
متن کاملتاثیر تغییر کاربری اراضی بر خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و زیستی خاک در جنگل قلک شهرستان قائمشهر
سابقه و هدف: تخریب اکوسیستم‌های طبیعی و تبدیل آن ها به کاربر ی های دیگر موجب تغییرات چشمگیری در خصوصیات خاک شده است .جنگل‌زدایی عواقب اکولوژیکی زیان‌باری مانند کاهش تنوع زیستی و کیفیت خاک را بهمراه دارد. نتایج پژوهش‌ها در سراسر دنیا بیانگر آن است که جنگل‌زدایی باعث تنزل کیفیت خاک از طریق کاهش ماده آلی، تنفس میکروبی، پایداری خاکدانه‌ها، هدایت هیدرولیکی و افزایش جرم مخصوص ظاهری می‌گردد. هدف از ای...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 2
صفحات 201- 213
تاریخ انتشار 2020-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023