ارزیابی آلودگی عناصر نادر و پتانسیل خورندگی در منابع آب زیرزمینی نواحی جنوب و جنوب غربی شهر سیرجان

این پژوهش به بررسی گسترش آلودگی عناصر نادر، یونهای جزئی نیتریت، نیترات، آمونیوم و پتانسیل خورندگی در منابع آب زیرزمینی در مناطق جنوب و جنوب غربی شهر سیرجان در استان کرمان می پردازد. بدین منظور در مردادماه 1395 از آب زیرزمینی 115 محل چاه کشاورزی، چاه مشاهده ای و قنات در مناطق شهر سیرجان، کفه نمک خیرآباد، چا‌ه‌دراز، ناحیه‌ی معدن گل‌گهر، قطاربنه-عین‌البقر و کفه مرگ، نمونه‌ برداری جهت آنالیز نیترات، نیتریت، آمونیوم و برخی از عناصر نادر انجام شده است. میانگین غلظت عناصر و یون‌های جزئی به ترتیب از بیشتر به کمتر عبارت است از: NO3 > B > NH4 > As > Mn > Ba > Cr > NO2 > Cu > Pb > Cd. غلظت این عناصر و یون ها عمدتاً در آب‌زیرزمینی نواحی چاه‌دراز وکفه مرگ، از حدمجاز WHO بیشتر است. علاوه بر این غلظت عناصر Cd، B و As در تمام مناطق بالاتر از حد مجاز است. کروم در منابع آب زیرزمینی تمام مناطق به‌جز منطقه‌ی شهر سیرجان، غلظتی بیش از حد مجاز WHO دارد. همچنین غلظت سرب در مناطق مربوط به کفه نمک خیرآباد و چاه‌دراز بالاتر از حد مجاز است و نشان‌دهنده آلودگی سرب در این نواحی می باشد. در حالیکه Cu، Ba، NO2 و Sb در همه مناطق، غلظتی کم‌تر از حدمجاز WHO دارند. اندیس ‌های آلودگی HPI، HEI و Cd نشان می دهد بیشترین خطر آلودگی مربوط به منطقه‌ی معدنی گل‌گهر، چاه‌دراز، نقاط KH1 و KH2 در کفه نمک خیرآباد و دو نقطه‌ی KM1 و KM7 در کفه مرگ است و سایر نقاط منطقه از سطح آلودگی پایینی برخوردار هستند. نهایتاً پراکندگی شاخص خورندگی لانژلیه در منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه نشان داد پتانسیل خورندگی آب زیرزمینی در این ناحیه بالاست. بنابراین فرایند کنترل خورندگی آب، هنگام استفاده از آب زیرزمینی منطقه باید رعایت شود.