ارتباط اخلاق و زیباییشناسی در فلسفۀ شوپنهاور
نویسندگان
چکیده مقاله:
اخلاق و زیباییشناسی مهمترین ارزشهای حیات آدمی هستند که نسبت میان آنها از دیرباز مورد پرسش اندیشمندان بوده است. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین ماهیت و نحوه ارتباط این دو حوزه در فلسفۀ آرتور شوپنهاور میپردازیم. شوپنهاور اخلاق و زیباییشناسی را دو راه رهایی از ارادۀ پدیداری و خودخواهی میداند. ماهیت اخلاق، شفقت و نیکوکاری است که از طریق فراروی از خودِ پدیداری حاصل میشود و با عدالت، یعنی یکسان دیدن خود و دیگران همراه است. درک زیباشناسانه و نبوغ هنری نیز با نفی خودبینی و فرا رفتن از نگاه سودگرایانه و منفعتطلبانه میسر است که به گشودگی قلب و شناخت مثال مطلق میانجامد. بدینسان، آدمی هم در هنر و هم در اخلاق به نظارۀ حقیقتِ خود و هستی نائل شده و با نفی اراده، خودِ درونیاش را با واقعیت فی نفسه یکی مییابد. بسیاری از صورتهای هنری مانند تراژدی میتوانند به نفی ارادۀ خودخواهانه و اخلاق مدد رسانند. اخلاق نیز با فرا بردن نگرش آدمی از خودپرستی و سودجویی زمینۀ درک و نگرش زیباشناسانه را فراهم میکند.
منابع مشابه
بررسی و نقد کتاب فلسفۀ شوپنهاور
مگی در کتاب «فلسفه شوپنهاور»، علاوه برعرضهی آراء و نظریات شوپنهاور، فصلی را به برطرف کردن سوءفهمی که نسبت به مفهوم «اراده» و «ناپدیدار» در فلسفهی شوپنهاور رواج دارد، اختصاص داده است. در این نوشتار بر آن شدیم به بررسی و نقد این اثر به قلم برایان مگی و با ترجمهی رضا ولییاری بپردازیم. به این منظور ابتدا به اختصار به معرفی کتاب پرداختیم، آنگاه پس از بررسی نقادانهی کتاب، به این نتیجه رسیدیم که ...
متن کاملجنبههای شناختشناسانه و ایدئالیستی فلسفۀ شوپنهاور
فلسفۀ شوپنهاور، تا آنجا که به جهان به عنوان بازنم ود، نحوة شناخت و رابط ۀمیان فاعل شناسا و متعلق شناخت می پردازد، هم سو با فلسف ۀ نظری کانت وشناختشناسی اوست. هم رسالۀ دکترای شوپنهاور و هم بخش اول اثر مشهورجهان به عنوان اراده و بازنمود او صبغ ۀ شناخت شناسی کانتی دارند . خودشوپنهاور نیز اذعان کرده است که ف لسفهاش مبتنی بر فلسف ۀ کانت است . ویدر حوز ة شناخت شناسی انقلاب کپرنیکی کانت را می پذیرد. ه...
متن کاملتعارضات در بنیاد متافیزیکی اخلاق شوپنهاور
شوپنهاور با قائل شدن به شفقت به عنوان بنیاد و اساس اخلاق، ما را به طرف همدلی و همدردی برای دیگران ترغیب میکند، اما زمانیکه به سمت نظام فلسفیاش میرویم، با تعارضاتی مواجه میشویم که اخلاقش منتفی میشود و شفقت نمیتواند در عمل فرصتی برای عرضِ اندام پیدا کند. از جملۀ این تعارضات نفی اختیار در متافیزیکاش، شر بودن اراده، ذاتی و تغییرناپذیری شخصیت (خصلت) و شربود...
متن کاملجنبه های شناخت شناسانه و ایدئالیستی فلسفۀ شوپنهاور
فلسفۀ شوپنهاور، تا آنجا که به جهان به عنوان بازنم ود، نحوة شناخت و رابط ۀمیان فاعل شناسا و متعلق شناخت می پردازد، هم سو با فلسف ۀ نظری کانت وشناختشناسی اوست. هم رسالۀ دکترای شوپنهاور و هم بخش اول اثر مشهورجهان به عنوان اراده و بازنمود او صبغ ۀ شناخت شناسی کانتی دارند . خودشوپنهاور نیز اذعان کرده است که ف لسفهاش مبتنی بر فلسف ۀ کانت است . ویدر حوز ة شناخت شناسی انقلاب کپرنیکی کانت را می پذیرد. ه...
متن کاملجنسیت و اخلاق مراقبت در فلسفۀ اخلاق فمنیستی
دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیستها اخلاق سنتی را به دلیل نادیدهگرفتن یا کماهمیتدانستن ارزشهای فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کردهاند. ازاینرو، با طرح نظریات و رویکردهای گوناگون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کردهاند صورتبندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. رهیاف...
متن کاملنقد شوپنهاور از فلسفة اخلاق کانت
مفهوم «اراده» جزء یکی از مفاهیم کلیدی فلسفة اخلاق "کانت" و "شوپنهاور" محسوب می شود. در نظام اخلاقی کانت، اراده زمانی وجهة اخلاقی پیدا میکند که کاملاً تابع عقل و قوانین ماتقدم و مطلق آن باشد. اما شوپنهاور معتقد است که چون ارادة انسان مقدم بر عقل اوست، بنابراین عقل نمیتواند اراده را به انجام کاری وادارد. او بهجای عقل، انگیزهها و محرکها را بهعنوان منشأ اصلی شکلگیری هر عمل ارادی- ازجمله عمل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 2
صفحات 67- 99
تاریخ انتشار 2018-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023