اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه

هرچند تاکنون در باب رابطة اخلاق و شریعت و نیز ارتباط متقابل آن دو با علوم گوناگون، از جمله سیاست، پژوهش‌های بسیاری صورت گرفته، تصویر روشنی از ارتباط اخلاق و سیاست در پرتو شریعت، برای حل ابهامات موجود، ارائه نشده‌است. دراین‌خصوص، ملاصدرای شیرازی، برای نشان دادن نسبت اخلاق و سیاست، دستگاه فلسفی ویژه‌ای بنا نهاد (حکمت متعالیه)، که جامع عقل و وحی بود، هرچند باید به این سؤال پاسخ داد که او چگونه توانست به این امر توفیق یابد (سؤال). در حکمت متعالیه، اخلاق، به دلیل سیراب شدن از دو منبع عقل و وحی، دارای قابلیت لازم برای ارتباط یافتن با سیاست است (فرضیه). بررسی ارتباط حکمت و شریعت در حکمت متعالیه و سپس واکاوی رابطة اخلاق و سیاستْ راهی برای سنجش فرضیة مقالة حاضر است (روش). در این مقاله درصدد بوده‌ایم نشان دهیم اخلاقِ برخاسته از دو منبع حکمت و شریعت، با نگاهی جامع به ابعاد انسان و جامعه، می‌تواند نویدبخش مدینة فاضله باشد (هدف). لزوم توجه هم‌زمان به حکمت، شریعت، اخلاق، انسان و جامعه، به‌منزلة لوازم دستیابی به مدینة فاضله، از نتایجی است که در این مقاله بدان دست یافته‌ایم (یافته‌ها).