اثر کم آبی بر زنده مانی، رشد، تبادلات گازی و روابط آبی نهال های سرو نقره ای و سرو شیراز

امروزه توسعه فضای سبز با گونه­های زینتی جنس سرو در بسیاری از نقاط کشور، به ویژه مناطق خشک، بسیار رایج است. با توجه به محدودیت­ منابع آب در مناطق خشک، تحقیقات در مورد پاسخ این گونه­ها به مسئله خشکی ضروری است. این تحقیق با هدف بررسی چگونگی پاسخ­های زنده­مانی، رشد، تبادلات گازی و روابط آبی نهال­های دو گونه سرو نقره­ای (Cupressus arizonica) و سرو شیراز (C. sempervirens var. fastigiata) به شرایط کم آبی انجام شد. تحقیق در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه سطح آبیاری (سه، شش و نه روزه) در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که کم­آبی بر بیشتر صفات مورد مطالعه نهال­ها اثر معنی­دار داشت، به­طوری­که زنده­مانی نهال­های سرو شیراز در دوره آبیاری نه روزه افت 2/50 درصدی پیدا کرد. این در حالی است که در سرو نقره­ای، هیچ نهالی دچار مرگ­و­میر نشد. با اعمال خشکی، رویش‌های طولی و قطری در هر دو گونه کاهش قابل توجهی یافت اما نهال­های سرو نقره­ای، رویش طولی بیشتری (در آبیاری شش روزه 47 درصد و در آبیاری نه روزه 43 درصد) نسبت به نهال­های سرو شیراز دارا بود. با افزایش خشکی، فعالیت­های فتوسنتز، هدایت روزنه­ای و پتانسیل آبی نهال­ها با کاهش مواجه شدند، ولی مقدار غلظت CO2 بین سلولی (Ci) و دمای برگ تغییری نکرد. تعرق و محتوای نسبی آب برگ به میزان قابل ملاحظه­ای در هر دو گونه کاهش یافت اما در سرو نقره­ای کاهش تعرق در آبیاری شش روزه، 12 درصد و در آبیاری نه روزه، 3/32 درصد کمتر از سرو شیراز بود. در مجموع، می­توان اظهار داشت که نهال­ سرو نقره­ای نسبت به تنش کم­آبی مقاوم­تر از نهال­ سرو شیراز است.