اثر ژنوتیپ، ریزنمونه و تنظیم کننده های رشد گیاهی بر اندام‌زایی درون شیشه‌ای آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

چکیدهدر این پژوهش به منظور دستیابی به باززایی با فراوانی بالا در آفتابگردان، تاثیر پنج ژنوتیپ (رکورد، پروگرس، گابور، AF81-196 A line وCMS19 A line)، بخش ابتدایی و انتهایی لپه و 10 ترکیب تنظیم کننده رشد در اندام-زایی مورد بررسی قرار گرفت. بذور بدون پوسته ضدعفونی سطحی شد و روی محیط کشت MS2/1 بدون هورمون جوانه زد. هر لپه گیاهچه دو روزه از وسط بریده شد و سه ریزنمونه از هر بخش به محیط باززایی منتقل شد. محیط باززایی شامل محیط کشت MS غنی شده با دو سطح BAP (یک و دو میلی گرم در لیتر) در ترکیب با سه سطح از تنظیم کننده‌های NAA و IAA (صفر، نیم و یک میلی گرم در لیتر) بود. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تجزیه آماری نشان داد تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ، ریزنمونه و تیمارهای هورمونی برای دو شاخص اندام‌زایی شامل درصد باززایی و متوسط تعداد شاخساره در هر ریزنمونه وجود دارد. نتایج ما نشان داد که باززایی در آفتابگردان وابسته به ژنوتیپ است و بخش ابتدایی لپه پتانسیل بیشتری برای شاخه‌زایی داشت. ژنوتیپ‌‌های CMS19 و پروگرس با درصد شاخه‌زایی به ترتیب 21/52 و 21/42 درصد بهترین ژنوتیپ‌های پاسخ دهنده به کشت درون شیشه‌ای بودند و ترکیب دو میلی گرم در لیتر BAP با یک میلی گرم در لیتر IAA بیشترین میزان شاخه‌زایی را داشت.