اثر مکمل رومینوبافر، بیکربنات‌سدیم و مخلوط گیاهان داروئی بر اسیدوز ،اسیدهای چرب فرار، فراسنجه های خونی و عملکرد بره‌های پرواری کردی

سابقه و هدف: اسیدوز یکی از مشکلات اکثر دامداری‌ها است که همه ساله خسارات مالی فراوانی به دامداری‌ها تحمیل می‌نماید. با افزایش کنسانتره جیره و افزایش اسیدیته شکمبه، قابلیت هضم فیبر کاهش می‌یابد و تغییر در جمعیت میکروبی شکمبه مشاهده خواهد شد. جیره‌هایی که دارای سطوح بالایی از کنسانتره هستند ممکن است با اختلال در مکانیسم گوارش منجر به کاهش ظرفیت بافری شکمبه شوند، متعاقباً اسیدیته شکمبه را تغییر دهند که منجر به اسیدوز می‌‌شود. مطالعات نشان داده‌اند استفاده از بافرها در تغذیه دام، شرایط محیطی شکمبه را بهبود بخشیده و بوسیله تعدیل اسیدیته شکمبه، از افت pH جلوگیری می‌نماید. مکمل رومینوبافر به منظور پیشگیری از اسیدوز و بهبود عملکرد دام از ترکیب بافرهای رایج و گیاهان دارویی تولید شده است. تحقیق حاضر جهت مقایسه اثر مکمل رومینوبافر، بیکربنات سدیم و مخلوط گیاهان داروئی بر پیشگیری از اسیدوز و بهبود عملکرد دام‌های پرواری انجام شد. مواد و روش‌ها: سی و شش رأس بره نر نژاد کردی پنج ماهه با وزن اولیه 2±25 کیلوگرم به مدت 100 روز به طور تصادفی در چهار گروه 9 راسی مورد بررسی قرار گرفتند و بصورت انفرادی نگهداری شدند. تیمارها شامل گروه 1: تیمار شاهد (فقط جیره پایه بدون افزودن مکمل دریافت نمودند)؛ گروه 2: رومینوبافر (دو درصد از جیره پایه)؛ گروه 3: بی‌کربنات سدیم (یک درصد از جیره پایه) و گروه4: مخلوط گیاهان داروئی (دو درصد از جیره پایه)، مورد مطالعه قرار گرفتند. در طول دوره آزمایش؛ عملکرد بره‌ها، pH شکمبه، میزان ابتلا به اسیدوز، نمونه‌برداری از فراسنجه‌های شکمبه‌ای و فراسنجه‌های خونی انجام گرفت. برای تعیین دام‌های مبتلا به اسیدوز، ابتدا با مشاهده علائم ظاهری همچون کم ‌اشتهایی، اسهال و دانه‌های هضم نشده در مدفوع، بعنوان دام ابتلا به اسیدوز شناسایی می‌شد سپس pH مایع شکمبه دام مورد نظر در ساعت های دو، چهار، شش و هشت بعد از خوراک دهی مورد بررسی قرار می‌گرفت. یافته‌ها: اثر تیمارهای آزمایشی بر اضافه وزن روزانه، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل معنی‌دار بود (01/0.(P< اثر تیمارهای آزمایشی در جیره‌های پر کنسانتره بر عدم بروز اسیدوز معنی‌دار بود (01/0P< و 55/52χ2=). مکمل رومینوبافر و بی‌کربنات سدیم از کاهش pH شکمبه در طول دوره پرواربندی جلوگیری نمودند (05/0.(P< اثر تیمارهای آزمایشی بر فراسنجه‌های شکمبه‌ای از قبیل کل اسیدهای چرب فرار، اسید استیک، اسید پروپیونیک، اسید بوتیریک، نسبت استیک به پروپیونیک، نیتروژن آمونیاکی شکمبه و آنزیم TAC شکمبه مثبت و معنی‌دار بود (05/0>P). اثر تیمارهای آزمایشی بر سطح گلوکز، پروتئین تام، نیتروژن اوره‌ای خون، کلسترول، بتا هیدورکسی بوتیرات، آنزیم TAC سرم خون در طول دوره آزمایش معنی‌دار بود (05/0>P). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این آزمایش مکمل رومینوبافر سبب بهبود عملکرد و کاهش هزینه تولید در پرواربندی بره شد، بنابراین استفاده از مکمل رومینوبافر تا سطح دو درصد جیره‌های پرواری پیشنهاد می‌شود.