اثر عوامل زراعی بر عملکرد، اجزا عملکرد و درصد روغن دو ژنوتیپ بهاره کلزا در منطقه گنبد

به منظور بررسی اثر عوامل زراعی بر عملکرد دانه و روغن، اجزای عملکرد و درصد روغن دو ژنوتیپ بهاره کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار و به مدت دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. دو ژنوتیپ آپشن500 (Option 500) و توده بذری S-3 و سه میزان بذر 4، 6 و 8 کیلوگرم در هکتار به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و سه فاصله ردیف 12، 24 و 36 سانتی متر در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب داده های دو ساله آزمایش نشان داد که بیشتر بودن طول دوره رویش اگر چه سبب افزایش وزن هزار دانه گیاه در سال اول نسبت به سال دوم آزمایش گردید، ولی به دلیل ارتفاع بوته بیشتر، خوابیدگی بیشتر بوته ها و کاهش تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه و روغن در سال اول به طور معنی داری کمتر از سال دوم آزمایش بود. تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه ژنوتیپ S-3 به طور معنی داری بیشتر از رقم آپشن500 بود. افزایش میزان بذر اگر چه باعث افزایش تعداد بوته در مترمربع گردید، ولی به دلیل افزایش خوابیدگی بوته ها و کاهش تعداد غلاف در بوته تاثیر معنی داری در عملکرد دانه نداشت. در سال اول آزمایش، توزیع بهتر بوته ها در فواصل ردیف کمتر سبب گردید تا به دلیل وجود شرایط مساعد جهت خوابیدگی بوته ها، عملکرد دانه با افزایش فاصله ردیف به طور معنی داری کاهش یابد. در نهایت ژنوتیپ آپشن 500 با میزان بذر 4 کیلوگرم در هکتار و فاصله ردیف 12 سانتی متر با 3856 و 1791 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین عملکرد دانه و روغن را داشت.