اثر ریزوسفر گندم بر شکل‏های شیمیایی فسفر در تعدادی از خاک‌های آهکی

شرایط شیمیایی و بیولوژیکی خاک­های ریزوسفری متفاوت از توده خاک است. این امر منجر­به تغییر قابلیت استفاده عناصر غذایی در خاک­های ریزوسفری می­شود. فسفر یکی از عناصر غذایی محدو کننده رشد گیاهان در مناطق خشک می­باشد. هدف ازاین تحقیق بررسی وضعیت جزءبندی فسفر معدنی، فسفر آلی، فعالیت آنزیم­های فسفاتاز اسیدی (AcP)، فسفاتاز قلیایی(AlP)، فسفر زیست توده میکروبی (MBP) و کربن آلی محلول (DOC) در خاک­های ریزوسفری و توده در 10 خاک آهکی در کشت گندم در ریزوباکس بود. بدین منظور شکل­های مختلف فسفر شامل فسفر پیوند شده به اکسیدهای آهن و آلومینیوم (NaOH+CB]-Pi])، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن (CBD-Pi)، فسفر مرتبط با کلسیم (Ca-Pi)، و فسفر باقیمانده به روش تصحیح شده عصاره‏گیری مرحله­ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم­های فسفاتاز، MBP و DOC در خاک­های ریزوسفری نسبت به خاک­های توده افزایش یافت. همچنین، توزیع جزءهای معدنی فسفر بین خاک­های ریزوسفری و توده متفاوت بود. نتایج نشان داد که فراوانی جزءهای فسفر در خاک­های ریزوسفری و توده به صورت زیر کاهش یافت Ca-Pi>residual-P>Po>NaOH+CB]-Pi] >CBD-Pi. مازاد براین، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص­های گندم همبستگی معنی‏داری با جزءهای iNaOH+CB]-P]، CBD-Pi، MBP و AlP در خاک­های ریزوسفری داشتند. نتایج نشان داد که جزءهای فسفر در خاک­های ریزوسفری تغییر کرده اما تبدیلات داخلی جزءهای مختلف و مکانیسم­های درگیر به خوبی مشخص نبودند.