اثر تیمارهای مختلف فیزیکی- شیمیایی در رفع خواب بذر گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)

نویسندگان

  • سپیده کلاته‌جاری استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
  • شکوفه شهرزاد کارشناس، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • فاطمه‌السادات سری کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
  • محبت‌علی نادری‌شهاب استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده مقاله:

نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) گیاهی متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. این گیاه از نظر دارویی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در طبیعت جوانه‌زنی بذر این گیاه به سختی صورت می‌گیرد که موجب در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده‌است. این پژوهش ضمن بررسی علت پایین بودن جوانه‌زنی بذر، عوامل مؤثر بر تحریک جوانه‌زنی را مورد بررسی قرار خواهد داد. تیمارهای مختلف فیزیکی- شیمیایی شامل خراش‌دهی پوسته بذر، خراش‌دهی پوسته بذر و آب جاری، قرار دادن بذور نرمال زیر آب جاری، حذف کامل پوسته بذر و کشت مغز بذر، ایجاد ترک در پوسته بذر و تیمار بذر نرمال با اسید سولفوریک بود. بذرها در سال 1388 از ایستگاه آبخوانداری واقع در شهر سبزوار جمع‌آوری شدند. سترون کردن بذرها با محلول HgCl2w/v 1/0% انجام شد و اثر چهار تیمار دمایی C˚4+، C˚20+، C˚25+ و قرارگیری بذرها به مدت یک هفته در دمای C˚4+ و سپس انتقال به دمای C˚25+ بر جوانه‌زنی بذر این گیاه بررسی گردید. در هیچ یک از تیمارهای شاهد، خراش‌دهی مکانیکی، آب جاری و تیمار با اسید سولفوریک، جوانه‌زنی حاصل نشد. اختلاف معنی‌داری در جوانه‌زنی بذر در تیمارهای خراش‌دهی پوسته بذر و آب جاری و برش با اسکالپل و ایجاد شکاف در بذر بجز بذرهایی که پوست‌برداری شده بودند مشاهده نشد. تیمار حذف کامل پوسته بذر و قرارگیری بذرها در دمای C˚4 به‌مدت یک هفته و سپس نگهداری آنها در دمای C˚25 بهترین نتیجه (100% جوانه‌زنی) را در بر داشت. حذف کامل پوسته بذر به‌عنوان مانع فیزیکی همراه با سرمادهی اولیه روشی مؤثر برای جوانه‌زنی بذر این گونه شناخته شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر تیمارهای مختلف فیزیکی- شیمیایی در رفع خواب بذر گیاه نوروزک (salvia leriifolia benth.)

نوروزک (salvia leriifolia benth.) گیاهی متعلق به تیره نعناعیان (lamiaceae) می باشد. این گیاه از نظر دارویی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در طبیعت جوانه زنی بذر این گیاه به سختی صورت می گیرد که موجب در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده است. این پژوهش ضمن بررسی علت پایین بودن جوانه زنی بذر، عوامل مؤثر بر تحریک جوانه زنی را مورد بررسی قرار خواهد داد. تیمارهای مختلف فیزیکی- شیمیایی شامل خراش دهی پ...

متن کامل

بررسی اثرات تراتوژنیک گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) در موش سوری

مقدمه: گیاه نوروزک از تیره نعنائیان و بومی ایران می باشد. بررسی‌های متعدد نشان داده است این گیاه دارای اثرات فارماکولوژیکی مختلف از جمله اثر ضد هیپرگلیسمی، ضدالتهابی، ضددردی، ضد زخم پپتیک ودر دوز خاصی، اثر شل کنندگی عضلانی و آرام‌بخشی است. هدف: با توجه به امکان مصرف آن در دوران بارداری و مطالعه نشدن اثر آن بر رشد و تکامل جنینی برآن شدیم در این بررسی سمیت جنینی عصاره آبی و الکلی برگ نوروزک در ...

متن کامل

بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) در مراحل مختلف رشد و رویشگاه‌های طبیعی و گلخانه‌ای

گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) متعلق به تیره نعنا است و اغلب به‌عنوان آنتی‌اکسیدان، ضدباکتری و مسکن در درمان عفونت‌های دیابتی استفاده می‌شود. در این تحقیق به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی اسانس، گیاه در مراحل مختلف رشد از زیستگاه طبیعی و سپس مقایسه آن با شرایط گلخانه ای، برگ‌های گیاه در مراحل مختلف رویشی، گلدهی و رسیدگی بذر در بهار 1391 از منطقه آبخوان سبزوار واقع در استان خراسان رضو...

متن کامل

تکثیر گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth) با استفاده از کشت رویان

گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia) متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) و بومی استان خراسان و سمنان می‌باشد. در این پژوهش با توجه به درصد جوانه‌زنی بسیار کم در بذرهای این گیاه، با استفاده از کشت رویان، تکثیر گیاه مورد بررسی قرار گرفت. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی 2،4-D با غلظتهای 0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 3 میلیگرم در لیتر و کینتین (6-فورفوریل آمینو پورین) با غلظتهای3/0، 1/0 و0 میلیگرم در لیتر برای رشد ر...

متن کامل

بررسی تأثیر تنش کمبود آب بر عملکرد و ترکیب‌های اسانس گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)

به‌منظور مطالعه تأثیر تنش کمبود آب بر عملکرد کمّی و ترکیب‌های اسانس گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای مختلف آبیاری براساس میزان تبخیر و تعرق واقعی در 4 سطح به میزان 100% (آبیاری کامل)، 6/66% (تنش متوسط)، 3/33% (تنش شدید) و بدون آبیاری (شاهد) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اعمال گردید. نتایج ن...

متن کامل

بررسی برخی ویژگی‌های اکولوژیک، مورفولوژیک و میزان اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)

نوروزک با نام علمی Salvia leriifolia Benth. گیاه دارویی ارزشمندی از خانواده نعناع می‌باشد. به‌منظور بررسی تنوع موجود در نوروزک 180 نمونه گیاهی متعلق به 12 جمعیت از این گیاه از سه استان خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سمنان جمع‌آوری شد. برای بررسی صفات ظاهری نمونه‌های جمع‌آوری شده، در فصل گلدهی و بذردهی از هر رویشگاه، 15 نمونه گیاهی کامل انتخاب و 33 صفت رویشی و زایشی با پنج تکرار برای هر صفت بررسی ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 4

صفحات  659- 667

تاریخ انتشار 2012-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023