اثر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر میزان شاخه‌زایی گیاه سرو چهارهزارسالۀ ابرکوه

سرو ابرکوه (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis(Mill) Gord) از قدیمی‌ترین سروها در سراسر جهان است. یکی از بهترین روش‌های نگهداری، حفظ و ازدیاد گیاهان در حال انقراض و کمیابی همچون این گیاه کشت‌ بافت آن است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر انواع تنظیم‌کننده‌های رشد سیتوکنینی، اکسین و شیرۀ نارگیل به‌تنهایی و به‌صورت ترکیبی بر میزان شاخه‌زایی گیاه بود. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار به اجرا درآمد. ریزنمونه‌ها پس از ضدعفونی به‌منظور شاخه‌زایی در محیط کشت WPM تحت سه آزمایش بررسی شد: 1. تنظیم‌کننده‌های رشد (Kin، BA، TDZ و 2ip) در پنج سطح (0، 0/1، 0/5، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر)؛ 2. اثر متقابل غلظت 0/1 میلی‌گرم در لیتر سیتوکنین‌ها (Kin، BA، TDZ و 2ip) با IBA (صفر و 0/01 میلی‌گرم در لیتر)؛ 3. شیرۀ نارگیل (صفر و 50 میلی‌لیتر + 0/05 میلی‌گرم در لیتر IBA). براساس نتایج، تعداد شاخه در محیط کشت‌های حاوی 1 میلی‌گرم در لیتر BA و نیز 1/0 و 1 میلی گرم در لیتر 2ip افزایش یافت. افزودن 0/01 میلی‌گرم در لیتر IBA به محیط کشت‌های حاوی Kin، TDZ و BA تعداد شاخه را افزایش داد، درحالی ‌که سبب کاهش طول شاخساره شد. استفاده از شیرۀ نارگیل به‌طور معنی‌داری تعداد شاخه را افزایش و طول آن را کاهش داد. برای ریشه‌زایی از محیط کشت‌های WPM، SH، LS با تیمارهای مختلف استفاده شد که تنها در محیط کشت WPM حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر Kin ریشه حاصل شد.