اثر تنش شوری بر اجزای فتوسنتزی چغندرقند در شرایط گلخانه و مزرعه

نویسندگان

  • سمر خیامیم استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند
  • فرانک روزبه مربی موسسه تحقیقات چغندرقند
  • لیلا زاویه مودت کارشناس ارشد سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی
  • محمد رضا جهاداکبر مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده مقاله:

اندازه‌گیری میزان کلروفیل و فلورسانس کلروفیل دارای پتانسیل لازم برای آنالیز کارایی فتوسنتز گیاهان در برابر تنش‌های محیطی به ویژه تنش شوری بوده و کاربرد آسان آن، مطالعه وضعیت تنش‌ها را تسهیل می‌نماید. به منظور بررسی واکنش صفات مربوط به دستگاه فتوسنتزی نسبت به تنش شوری در مراحل مختلف رشد ژنوتیپ‌های چغندرقند، دو آزمایش مجزا طراحی و اجرا شد. شش ژنوتیپ چغندرقند تحت دو تیمار اولی بدون تنش (شاهد) و دومی شوری با هدایت الکتریکی 16 دسی زیمنس بر متر در گلخانه و مزرعه ارزیابی شدند. نمونه‌گیری در گلخانه طی مراحل چهار برگی و استقرار (هشت برگی) و در مزرعه طی مراحل رشد برگی (16 برگی) و مرحله رسیدگی فیزیولوژیک (40 برگی) انجام شد. در مراحل نمونه‌گیری کارایی فتوسیستم II، متغیرهای تبخیر و تعرق، هدایت روزنه‌ای، فتوسنتز، تنفس و مقادیر کلروفیل a و b اندازه‌گیری شد. بیشترین اثر شوری از نظر صفات فتوسنتزی در مراحل مختلف رشد در مرحله دوم رشد چغندرقند (8 تا 10 برگی یا استقرار) مشاهده گردید. همبستگی معنی‌داری بین میزان تعرق برگی، هدایت روزنه‌ای و کل مقدار کلروفیل با عملکردهای ریشه و قند مشاهده شد. در تیمار شوری طی مرحله اول رشد با کاهش فلورسانس اولیه و عدم تاثیر روی فلورسانس حداکثر، کارایی فتوسیستم IIافزایش یافت اما در مرحله استقرار گیاه کاهش کلیه پارامترهای فلورسانس کلروفیل، باعث کاهش معنی‌دار کارایی فتوسیستم II گردید که این امر موجب آسیب به ساختار فتوسنتزی گیاه و کاهش مقدار کل کلروفیل و کلروفیل a و bشد. تحمل ژنوتیپ 7219 نسبت به شوری با کاهش تعرق و هدایت روزنه‌ای همراه بود اما دو ژنوتیپ BP Karaj و 7233 p.29*MSC2 با کاهش تعرق و افزایش فلورسانس کلروفیل نسبت به شوری تحمل نشان دادند. ژنوتیپ 452 نسبت به شوری حساس بود و هیچ یک از مکانیزم‌های تحمل به تنش شوری در آن مشاهده نشد. در نهایت مشخص گردید که علاوه ‎بر این که ژنوتیپ‎های مختلف چغندرقند مکانیزم متفاوت فیزیولوژیکی برای تحمل به تنش شوری دارند، مراحل مختلف رشد نیز در بروز واکنش فیزیولوژیک تأثیرگذار است. بنابراین در غربال ژنوتیپ‎ها مکانیزم‎های فیزیولوژیکی تحمل به تنش در مراحل مختلف رشد نیز حائز اهمیت می‎باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

غربال ژنوتیپ‌های چغندرقند تحت تنش شوری در گلخانه و مزرعه

به منظور استفاده بهینه از منابع آب و خاک شور روش‌های مختلفی پیشنهاد شده است. انجام عملیات مناسب به‌زراعی و به‌کارگیری ارقام متحمل به شوری ازجمله راه‌کارهای عملی و اجرائی هستند که امروز کاربرد وسیعی دارند. برای تهیه ارقام متحمل به شوری نخستین گام، ارزیابی منابع ژنتیکی در دسترس می‌باشد. به‌همین منظور در این تحقیق از سال 1379 به مدت چهار سال، هر ساله تعداد 20 ژنوتیپ چغندرقند شامل مولتی ژرم دیپلوئی...

متن کامل

غربال ژنوتیپ های چغندرقند تحت تنش شوری در گلخانه و مزرعه

به منظور استفاده بهینه از منابع آب و خاک شور روش های مختلفی پیشنهاد شده است. انجام عملیات مناسب به زراعی و به کارگیری ارقام متحمل به شوری ازجمله راه کارهای عملی و اجرائی هستند که امروز کاربرد وسیعی دارند. برای تهیه ارقام متحمل به شوری نخستین گام، ارزیابی منابع ژنتیکی در دسترس می باشد. به همین منظور در این تحقیق از سال 1379 به مدت چهار سال، هر ساله تعداد 20 ژنوتیپ چغندرقند شامل مولتی ژرم دیپلوئی...

متن کامل

تنظیم اسمزی چغندرقند در شرایط تنش شوری

تحقیق حاضر در مرکز تحقیقات کشاورزی دیرالزور وابسته به کمیسیون عالی تحقیقات علمی کشاورزی (GCSAR) سوریه در فصول زراعی سال‎های 2010-2009 انجام گرفت و طی آن، نقش Na+، K+، Na+/K+، تجمع کربوهیدرات‌ها در برگ‌ها و عیار قند  در تنظیم اسمزی در شرایط تنش شوری در 10 ژنوتیپ چغندرقند (پنج ژنوتیپ منوژرم و پنج ژنوتیپ مولتی‌ژرم) بررسی شد. بوته‌های چغندرقند با آب شور که هدایت الکتریکی آن در سال اول 6/8-10 دسی‌زی...

متن کامل

اثر سالیسیلیک اسید بر رنگدانه‌های فتوسنتزی و فلورسانس کلروفیل گیاه همیشه بهار در شرایط تنش شوری

شوری پس از خشکی از مهم­ترین و متداول‌ترین تنش‌های محیطی در جهان و ایران است. سالیسیلیک اسید به عنوان یک ترکیب مفید نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی دارد. رنگدانه‌های فتوسنتزی مسئول جذب انرژی تابشی و تبدیل آن به شکل‌های انرژی احیا کننده و سایر فرایندهای متابولیکی گیاه هستند. به منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثر زیان‌بار شوری بر رنگدانه‌های فتوسنتزی و فلورسانس کلروفیلی گیاه ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 30  شماره 1

صفحات  73- 59

تاریخ انتشار 2014-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023