اثر تاریخ نشاکاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه چهار رقم کلزا (Brassica napus L.) به عنوان کشت دوم در منطقه رشت

  به منظور بررسی اثر تاریخ نشاکاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا این پژوهش به مدت سه سال زراعی 86-1383 در اراضی شالیزاری مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت به مرحله اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج تاریخ نشاکاری: اول آبان (میانگین دمای محیط 3/17 درجه‌ سانتی‌گراد)، 15 آبان (میانگین دمای محیط 8/16 درجه سانتی‌گراد)، اول آذر (میانگین دمای محیط 15 درجه سانتی‌گراد)، 15 آذر (میانگین دمای محیط 1/10 درجه سانتی‌گراد) و 30 آذر (میانگین دمای محیط 3/8 درجه سانتی‌گراد) به عنوان کرت‌های اصلی و ارقام هایولا 308، هایولا 401، آرجی اس 003 و ساری گل به عنوان کرت‌های فرعی منظور شدند. نشاکاری کلزا به صورت دستی در مرحله 5 تا 6 برگی انجام گرفت. فواصل بین ردیف و روی ردیف به ترتیب، 25 و 8 سانتی‌متر در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که اثر سال، تاریخ‌های نشاکاری و ارقام کلزا بر صفات مورد بررسی معنی‌داری بود. تاریخ نشاکاری دوم با میانگین 2740 کیلوگرم در هکتار و هایولا 401 با میانگین 2852 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بودند. هیبرید هایولا 401 در تاریخ نشاکاری دوم با میانگین 3247 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. هایولا 308 در تاریخ نشاکاری پنجم با میانگین 151 روز نسبت به سایر ارقام زودرس‌تر بود. رقم هایولا 401 بالاترین شاخص برداشت روغن (25/15 درصد) را نیز به خود اختصاص داد. نتایج این تحقیق نشان داد که این چهار رقم کلزا را می‌توان در روش کشت نشایی با موفقیت در تاریخ‌های اول آبان تا اول آذر (به ترتیب با میانگین دمای محیط 15 تا حدود 17 درجه سانتی‌گراد) کشت نمود و کشت در اواسط آبان (میانگین دمای محیط 8/16 درجه سانتی‌گراد) حداکثر عملکرد را داشت.